سوره سینما – فیلم کوتاه «علمک» به کارگردانی حسین دارابی که در بخش دین و جامعه جشنواره بین المللی فیلم «مذاهب امروز» ایتالیا به روی پرده رفته بود، توانست جایزه ویژه هیات داوران این جشنواره را از آن خود کند. این فیلم از تولیدات باشگاه فیلم سوره حوزه هنری است. جشنواره «مذاهب امروز» توسط موسسه «سیاه ‌ وسفید» برگزار می‌شود و هدف اصلی آن، ایجاد ارتباط بین اعتقادات و زندگی سنتی و بومی مردم سراسر دنیا است. این جشنواره فیلم ‌های بلند و کوتاه با زمینه‌ های رابطه بین گفتگو و ادیان، اعتقادات و ادیان، انسان‌شناسی و مردم‌نگاری ادیان، مهاجران، هویت و گفتگو را به نمایش می‌گذارد. تم امسال این جشنواره «ادیان و مسائل زنان» بود. به بهانه موفقیت فیلم «علمک» گفتگویی با حسین دارابی داشته ایم که در ادامه می خوانید.

* در ابتدا موفقیت فیلم «علمک» در جشنواره «مذاهب امروز» را تبریک می گویم. لطفا بفرمایید ایده اولیه این فیلم چگونه شکل گرفت؟

ایده این فیلم با دیدن یک علمک در مرکز شهر شکل گرفت. وقتی از یکی از ایستگاه های مترو خارج شدم با علمکی روبرو شدم که دورش را با ابر پوشانده بودند چرا که احتمالا قبلا صدماتی را به افرادی وارد کرده بود یا این خطر وجود داشت که به رهگذران آسیب بزند. این سوژه به نظرم جالب رسید و آن را در تلفن همراهم یادداشت کردم. پس از مدتی فیلمنامه فیلم «علمک» را نوشتم و آن را به افراد مختلفی دادم تا بخوانند و نظرشان ر ا بگویند. پس از اینکه با باشگاه فیلم سوره و فعالیت های این مرکز آشنا شدم، طرح و فیلمنامه را ارائه کردم و خوشبختانه مورد توجه قرار گرفت و با تولید آن موافقت شد.

* پروسه ساخت این فیلم چقدر طول کشید؟

با در نظر گرفتن پیش تولید که حدود ۱۵ روز بود توانستیم فیلم را در طی حدود دو ماه برای نمایش آماده کنیم.

* فیلم «علمک» در جشنواره های داخلی بسیاری هم شرکت داشته است. در مورد موفقیت های این فیلم در جشنواره های داخلی بفرمایید.

فیلم «علمک» در جشنواره فیلم کوتاه تهران، جشنواره فیلم عمار، جشنواره رویش، جشنواره حسنات و فیلم رضوی شرکت داشته است و در جشنواره های رویش و عمار موفق به دریافت جوایزی شده است. اما آن چه بیش از این حضورهای داخلی و بین المللی و کسب جوایز من را خوشحال کرد این بود که فیلم «علمک» در جشنواره عمار به عنوان پر مخاطب ترین فیلم این جشنواره معرفی شد. این موضوع برایم بسیار ارزشمند بود چرا که ارتباط با مخاطب برایم در الویت قرار دارد.

* فیلم «علمک» اشاره ای مستقیم به آموزه های دینی ندارد و آنچه می خواهد با مخاطب در میان بگذارد در قالب داستانی جذاب بیان می کند و به نظر می رسد یکی از دلایل موفقیت این فیلم نیز همین اشاره غیر مستقیم به دین و اخلاق است. نظر خودتان چیست؟

در این فیلم سعی داشتم با درگیر کردن مخاطب با داستان، پیام دینی مدنظر خودم را منتقل کنم. با این که شیوه ارائه پیام به صورت غیر مستقیم را جذاب می دانم اما معتقد نیستم شیوه مستقیم بازگو کردن این پیام ها در فیلم ها نادرست یا از روی ضعف است. یک جاهایی می شود خیلی مستقیم و حتی شعارگونه به موضوعات پرداخت و فقط باید کارگردان در این مواقع با هوشمندی بیشتری عمل کند تا مخاطب را آن قدر درگیر فضای فیلم خود کند که حتی اگر پیامی را مستقیم به او می گوید، با جان و دل پذیرا باشد. یعنی هم موافق پیام رسانی مستقیم هستم و هم غیرمستقیم. این موضوع بسته به توانایی های کارگردان و قابلیت های داستان و اثر دارد.

* یکی از مشکلاتی که کارگردان های فیلم های کوتاه عنوان می کنند این است که جایی برای ارائه آثارشان ندارند و این آثار مختص اکران های جشنواره ای شده است. به عنوان یک کارگردان که در زمینه تولید فیلم کوتاه فعالیت دارید، به نظرتان برای حل این مشکل چه تدبیری می توان اندیشید؟

راهکارهای مختلفی از جمله پخش تلویزیونی و شبکه های اجتماعی وجود دارد اما آن چه اهمیت دارد خود فیلم است. به لطف و یاری خدا فیلم «علمک» بسیار مورد پسند مخاطب قرار گرفت و افراد بسیاری آن را دیدند. این فیلم در شبکه های اجتماعی با آماری بالا دانلود شد و مورد توجه مخاطبان قرار گرفت. خوشبختانه افراد بسیاری فیلم را دیدند و حتی وقتی من در یکی از شهرستان ها مشغول ساخت فیلم کوتاه دیگری بودم، مردم با کنجکاوی دور عوامل جمع شدند و از عوامل پرسیدند و وقتی اسم فیلم «علمک» را شنیدند، آن را شناختند که باعث خرسندی و تعجب ما شد. می خواهم بگویم اگر یک فیلم حتی یک فیلم کوتاه مردم پسند و خوب باشد، قطعا مورد توجه نیز قرار خواهد گرفت. شاید یکی از مشکلات عدم دیده شدن فیلم های کوتاه ما این باشد که کارگردان هایمان بیش از مخاطب به جشنواره ها اهمیت می دهند و دوست دارند در جشنواره ها موفق ظاهر شوند و بُعد مردمی بودن یک اثر را فراموش می کنند.

* کمی هم در مورد جشنواره فیلم «مذاهب امروز» برایمان بگویید. این جشنواره را می شناسید؟ از چه طریقی متوجه شدید فیلم تان جایزه ویژه هیئت داروان را دریافت کرده است؟

این جشنواره در ایتالیا برگزار م یشود و ظاهرا قدمت بسیاری دارد. حوزه هنری فیلم «علمک» را برای شرکت در این مسابقه ارسال کرد و حتی قرار بود من هم در جشنواره حضور داشته باشم که میسر نشد. ما از طریق ایمیل خود جشنواره متوجه شدیم که فیلم این جایزه را دریافت کرده است و مورد توجه داوران و مخاطبان قرار گرفته است. در جشنواره های خارجی قبلی هم منوال همین طور بود و این جشنوارها عکس ها و فیلم های اختتامیه را برایمان ارسال می کردند و حتی در مورد واکنش مخاطبان در حین تماشای فیلم هم برایمان گزارشی را می نوشتند.

* کار جدیدی هم در دست ساخت دارید؟

بله؛ در مرحله پیش تولید ساخت فیلم «علمک۲» هستیم و امیدواریم بتوانیم این فیلم را به جشنواره رویش امسال برسانیم.

* بعد از ساخت چندین فیلم کوتاه، دوست دارید حالا ساخت فیلمی بلند را تجربه کنید؟

بسیار مایل هستیم و امیدورام به زودی این اتفاق بیافتد.

* در پایان از همکاری تان با حوزه هنری و باشگاه فیلم سوره بفرمایید. از این همکاری رضایت دارید؟

حوزه هنری را بسیار دوست دارم و از همکاری با باشگاه فیلم سوره راضی هستم. با دوستانی که در این مرکز فعالیت می کنند، بسیار همفکر و دوست هستم. کار بعدی ام هم با همکاری باشگاه فیلم سوره خواهد بود و امیدوارم این همکاری و این دوستی تداوم داشته باشد. دوست دارم در پایان به این نکته اشاره داشته باشم همه موفقیت های فیلم «علمک» در کنار تلاش و کوشش دوستان بی شک لطف و محبت خداوند بوده است و از من این بابت بسیار شاکرم.

منبع: حوزه هنری