برایند تولید مجموعه های دنباله دار برای عرضه در شبکه نمایش خانگی اتفاق مثبتی را نشان نمیدهد.
سوره سینما- سارا سپاسیان: بعد از اینکه مجموعه های چند فصلی خارجی مثل «۲۴» ، «فرار از زندان» و «گمشده» در ایران با استقبال و سر و صدای زیاد مواجه شد، تهیه کنندگان به فکر افتادند که این ذائقه تازه ایجاد شده را با نمونه های وطنی پاسخ بدهند و مجموعه های «قهوه تلخ»، «قلب یخی»،«ویلای من» ، «شام ایرانی» و «رالی ایرانی» که تا چند روز آینده منتشر می شود، تولید شد.
بازار شبکه نمایش خانگی می توانست با حضور ستاره هایی مثل حمید فرخ نژاد، الناز شاکردوست، هدیه تهرانی، مهران مدیری و… رونق بگیرد، اما آنچه اتفاق افتاد فراتر از تصور بود. کپی های قاچاق روانه بازار شد، توزیع هفتگی منظم پیش نرفت و جوایز به دست مخاطبان شرکت کننده در قرعه کشی نرسید. این فرجام مجموعه هایی بود که با زرق و برق و تبلیغات تولید شدند و ستاره ها را به شبکه نمایش خانگی آوردند. قصه اما هنوز ادامه دارد. در این گزارش سعی کردیم روند تولید این مجموعهها را بررسی کنیم.
سعید ابوطالب:
گراز به چادر بازیگران حمله کرد/ موتور الناز شاکر دوست و بهنوش بختیاری چپ شد
سعید ابوطالب درباره رایج شدن مجموعه های چند سیزنی در کشور به سوره سینما گفت: باید توزیع فیلم در شبکه نمایش خانگی را به رسمیت بشناسیم و بپذیریم که این شبکه یک رسانه قدرت مند است و حتی گاهی می تواند با تلویزیون و سینما هم رقابت کند.این رسانه کاملا در اختیار نظام است و می توان به مدد آن از آسیب رسانه های دیگری مثل ماهواره جلوگیری کرد.استقبال مردم از مجموعه هایی مثل «قلب یخی» و «قهوه تلخ» و … گواه موفقیت شبکه نمایش خانگی است. همینطور قبلا مشاهده کرده ایم که وقتی فیلمی مثل «ورود آقایان ممنوع» وارد شبکه نمایش خانگی میشود، مخاطبان سینما را هم به خود جذب می کند و حدود یک میلیون نسخه از این فیلم به فروش می رسد. به عبارت دیگر یک فیلم خوب در شبکه نمایش خانگی می تواند مخاطبان جدیدی را در منازل پیدا کند و نباید از چنین قدرتی چشم پوشی کرد.
وی افزود: قیمت فعلی این مجموعه ها قیمت مناسبی است و می تواند حدود دو ساعت از بینندگان خود را به نحو مطلوبی مشغول نگه دارد. البته معایبی نیز دارد.افرادی خوشنام در سینما و تلویزیون وارد این عرصه شدند و بدقولی هایی را نسبت به مخاطبان خود روا داشتند و در واقع مردم احساس کردند سرشان کلاه رفته است. مجموعه ای را سراغ داریم که دوستداران آن با آن همراه شدند و تا مدت ها سیزن های آن را دنبال کردند، اما این مجموعه هیچ وقت به آخر نرسید و احساس ناخشنودی در مخاطبان به وجود آمد. همچنین گاهی پیش آمد که جوایز وعده داده شده به خاطر اختلاف میان تهیه کننده و کارگردان هرگز اهدا نشد و به این ترتیب مخاطب اعتماد خود را از دست داد. چنین موضوعی بسیار آسیب زننده است.
این تهیه کننده گفت: «رالی ایرانی» مجموعه ای با تعداد قسمت های اندک یعنی تنها ۶ قسمت بود و ما آن را در ۳ دی وی دی توزیع خواهیم کرد. بیننده می تواند ظرف حدود یک ماه کل این مجموعه را به تماشا بنشیند. چنین روالی را ما برای سیزن های بعدی هم به کار خواهیم بست و هیچ سیزنی بیشتر از ۱۰قسمت نخواهد داشت. ما برای سیزن اول ابتدا تمام قسمت ها را ساختیم و مجوز ها را هم گرفتیم و به این ترتیب لااقل مخاطبان ما می توانند خیال شان راحت باشد که کار را نیمه کاره رها نخواهیم کرد.
این مستندساز ادامه داد: ما ترجیح دادیم مخاطب مان به خاطر وعده هایی مثل ویلا و ماشین اثر را تهیه نکند و به نظر من این اتفاق چیزی شبیه به قماربازی است. ما می خواستیم بیننده فیلم را تنها به خاطر فیلم تهیه کند. «رالی ایرانی» یک ژانر جدید از مجموعههای ویدئویی خانگی است و در حقیقت در قالب سبک نمایش واقعی قرار می گیرد، به این معنی که بازیگران ما در یک موقعیت انجام شده قرار می گیرند و ۷۰ درصد کار بر مبنای بداهه و خلاقیت خودشان است. البته یک فیلمنامه دقیق وجود دارد و بازیگران تنها از بخشی از آن مطلع هستند. ما قبلا شبیه چنین نمونه ای را در تلویزیون به نام «سرزمین دانایی» کار کرده بودیم و «رالی ایرانی» هم به دست همان طراحان ایده پردازی شد.
سعید ابوطالب افزود: ما برای ۵ سیزن از ارشاد درخواست مجوز کرده ایم و ممکن استن فینال را سینمایی بگیریم.ما برای همان سیزن اول با حدود ۷۰ نفر از بازیگران سینما صحبت کردیم و با ۳۵ نفر وارد مذاکرده شدیم و با تعدادی از آنها قرارداد بسته شده است. البته از میان چهره های رسانه ای هم انتخاب هایی داریم. در همین سیزن اول آقای خادم یا دکتر افروغ هم حضور دارند. یعنی بازیگران قرار است به خانه او بروند، اما تا لحظه وقوع اتفاق نمی دانند مهمان چه کسی می شوند و همچنین میزبان هم نمی داند پذیرای چه کسانی خواهد بود. بازیگران حاضر در این مجموعه ها علاوه بر تمرکز ذهنی باید آمادگی جسمی هم داشته باشند و به لحاظ روحی، ریسک پذیر. به خاطر همین معیارها نتوانستیم از حضور خیلی عزیزان که مایل به همکاری بودند، بهره ببریم.
وی ادامه داد: اتفاقا جالب است بدانید خانم شاکردوست و خانم بختیاری هنگامی که دارند مسیری را با موتور می پیمایند، تصادف میکنند و آسیب می بینند و آمبولانس مستقر در محل به کمک آنان می آید. پیش آمد که گراز به چادر بازیگران در جنگل حمله کرد و البته گروه مراقبت آن حیوانات را با تیر زد. اما به طور کل اگر آن بازیگران از قدرت روحی و جسمی کافی برخوردار نبودند؛ حاضر به ادامه همکاری نمی شدند. در قسمتی از مجموعه بازیگران مجبورند قواصی کنند در حالی که اصلا شنا بلد نیستند و ما ظرف نیم ساعت فن را به آنان یاد دادیم و فرستادیم شان توی آب.
ابوطالب در خاتمه خاطرنشان کرد: رسانه هایی مثل تلویزیون و سینما و شبکه نمایش خانگی مکمل یکدیگر هستند و قرار نیست جای هم را بگیرند. کسی که عاشق سینماست می داند تماشای فیلم در سینما ارزش دیگری دارد. فروش خوب فیلم ها در شبکه نمایش خانگی نشان می دهد این رسانه هم مخاطب خودش را دارد و می تواند مستقل از سینما عمل کند.
سعید سعدی:
تولید مجموعه های شبکه نمایش خانگی باید کنترل شده باشد
سعید سعدی تهیه کننده سینما به سوره سینما گفت: ممکن است پیرو رایج شدن چنین پدیده ای و با اهداف درآمدزایی صرف، کارهایی با سطح کیفی نازل به تولید برسد و سطح ذائقه مردم را تغییر دهد. در این صورت کسانی که در صدد انجام امور فرهنگی تاثیرگذار بر جامعه هستند، برای ادامه مسیر خود دچار مشکل می شوند. البته از این نظر که چرخ شبکه نمایش خانگی می چرخد و به آن پول تزریق می شود، مجموعه های این چنینی می توانند اتفاق خوبی باشند، به این شرط که کنترل شده به تولید برسند.
وی در ادامه تصریح کرد: بالارفتن قیمت بازیگرها یکی از پیامدهای منفی این مجموعه هاست. چون در یک مدت زمان محدود آنان را به کار می گیرند و مبالغ کلانی را می پردازند که چنین چیزی باعث بالا رفتن سطح توقع آنان از پروژه های سینمایی میشود. بدقولی صاحبان این مجموعه ها در اهدای جوائز موجب بروز عدم اطمینان در بین همه مخاطبان می شود و به نظر من به کل شبکه نمایش خانگی آسیب می زند. من خودم فعلا قصد تجربه چنین فضاهایی را ندارم.
حسین معززی نیا:
سینما از شبکه نمایش خانگی جداست
حسین معززی نیا به سوره سینما گفت: من هیچ کدام از این مجموعه ها را ندیده ام و نمی توانم قضاوت دقیق و کاملی داشته باشم، اما به طور کلی باید بگویم به نظرم سینما و شبکه نمایش خنگی دو مقوله متفاوت هستند و هیچ کدام نمی تواند به دیگری ضربه بزند. با این حال شکل توزیع این آثار است که می تواند به کلیت اتفاق آسیب بزند یا نزند. اگر تهیه کنندگان بخواهند صرفا با دادن وعده و وعید یا استفاده از بازیگران چهره سینما مردم را برای خرید این مجموعه ها تشویق کنند، قاعدتا اتفاق شایسته ای نیست و منجر به بدبینی هایی می شود که یک آسیب کلی را در پی خواهد داشت.
وی افزود: به طور گسترده اما ، رواج یافتن این مجموعه ها در کشور ما را به اتفاقات جهانی نزدیک تر می کند، چون خرید سیزنهای مختلف مجموعه های گوناگون و تماشای آنها در شبکه نمایش خانگی چیزی شبیه همان تلویزیون های کابلی است که در کشورهای دیگر برای بهره مندی از آن باید هزینه پرداخت شود.
***
با این همه به نظر نمی رسد روند تولید این مجموعه ها متوقف شود، حتی اگر چند تلاش اول برای راه یافتن به خانه مردم ایران به شکست انجامیده باشد، هنوز بسیاری از کارگردان ها و تهیه کننده ها وسوسه این را دارند که بختشان را در شبکه نمایش خانگی بسنجند.