به گزارش سوره سینما ، برنامه سینمایی «هفت» شب گذشته در شامگاه جمعه ۲۶ آذرماه با اجرای بهروز افخمی روی آنتن زنده شبکه سه سیما رفت.

سیدعباس فاطمی، رئیس مرکز سیمای استان های صداوسیما و دبیر بخش سیمای نوزدهمین جشنواره تولیدات استانی صداوسیما با حضور در برنامه «هفت» به ارائه گزارشی درباره این جشنواره پرداخت.

فاطمی درخصوص این دوره از جشنواره تولیدات استانی جام جم گفت: در سازمان صداوسیما ۳ جشنواره استانی، سیما و فنی داریم که چندسالی بود برگزار نمی شد. اما امسال با حمایت ریاست محترم صداوسیما پس از دو سال وقفه جشنواره تولیدات استانی به راه افتاد. محدویت های مالی، کاهش تولیدات استانی و تغییر مدیریت سازمانی در این سالها باعث تعطیل شدن این جشنواره شد. در این چند ماهی که ستاد جشنواره مجدد شکل گرفت، شورای عالی جشنواره با حضور اساتید سینما و رسانه به بررسی آثار راه یافته پرداختند.

وی با اشاره به آنکه صرفا تولیدات استانی در این جشنواره مورد بررسی قرار می گیرد گفت: تولیدات برخی مراکز با سفارش در تهران ساخته می شود و رنگ و بوی استانی ندارد که از نگاه معاونت استان ها کاری کار استان ها محسوب می شود که هم لوکیشن های استانی داشته باشد و هم شاکله ی اثر رنگ و بوی بومی داشته باشد و لذا این آثار از میان آثار شرکت کننده کنار گذاشته شد.

فاطمی افزود: نزدیک به ۱۵۷۵ شامل ۳۴۱ در حوزه سیما و ۴۴۰ اثر در حوزه صدا به بخش مسابقه این دوره راه یافته است. جشنواره در ۵ بخش برگزار می شود. کمیته انتخاب در دو سالی که برگزار نشده کار انتخاب را انجام می داده است.

دبیر بخش سیمای نوزدهمین جشنواره تولیدات استانی صداوسیما خاطرنشان کرد: این جشنواره یک روح و انرژی مجددی به مراکز استانی داده و سبب شده تا فعالیت نمایشی و عروسکی برخی استان ها جان تازه بگیرند. امیدوارم تا از قبل این جشنواره و آسیب شناسایی هایی که از تولیدات صورت می گیرد، شاهد رونق تولید آثار بهتر باشیم و بنا داریم هرساله آن را ادامه دهیم.

گفتگو با احمدرضا درویش درباره سینما

«هفت» در ادامه میزبان احمدرضا درویش، کارگردان مطرح سینما بود. درویش بیان داشت: تربیت فیلمسازان نسل من جور دیگری است. سینما در ذهن ما با فیلم هایی شکل گرفت که سینمای واقعی ست و دست ما به کم نمی رفت.

وی روحیات کودکانه و بازی گوشی را شاخصه کارگردانان موفق سینما دانست و بیان داشت: اساسا یافته های کودکان از تاریخ، یافته های تئوریک است و کمتر تجربه کرده اند. این اطلاعات بیشتر به صورت شفاهی به آنها دیکته شده و فرصت زندگی نداشته تا تجربه کند. حال زمانی که کودک با سینمای بزرگ و پرهیجان روبرو می شود، به ناگهان یکباره تمام این تجارب را می بیند و حیرت می کند. لذا به خوبی در ذهن او نهادینه می شود و نقش ها و فیلمهایی که کودک می بیند، بهتر در ذهن او ماندگار می شود.

درویش ادامه داد: خاصیت ذهن کودک و نوجوان خاطره بازی است. او همواره به دنبال ساخت خاطره است. همین هم باعث می شود که کودک ارتباط بهتری با پرده بزرگ سینما بگیرد و به طور مثال سبب می شود نقش مصطفی عقاد و آن فیلم محمد رسول الله از گذشته دور برای همه ما تبدیل به خاطره شود. همین یک فیلم در آثار یک کارگردان باشد برای کل کارنامه سینمایی او کافی است. به طور مثال آنتونی کوئین کم ایفای نقش نکرده است ولی ما مسلمانان و بخش مهمی از جهان او را با فیلم «عمر مختار» و «الرساله» می شناسیم. یا کسی با بردن نام مصطفی عقاد تصویری از او به یاد نمی آورد اما بلافاصله به یاد فیلمش برای حضرت محمد (ص) می افتند. بنابر این فیلم می شود آینه تمام نمای فیلمساز در ذهن مخاطبان و چه چیز بهتر از این که خاطره جمعی از خود بجای بگذاری.

این کارگردان با بیان آنکه سینما برای برخی یک تکنوازی موسیقی است و برای برخی ارکستر، گفت: من سینما را ارکستر موسیقی می بینم. به همین اندازه بزرگ و گروهی. و همواره متنی می نوشتم تا از تک نوازی دوری کنم. این در اجرای سینمایی یعنی اینکه از گرفتن پلان های اول فیلم «کیمیا» نمی ترسیدم. زمانی که پشت ویزور قرار می گیرم، اگر به این فکر کنم روزی این قرار است روی پرده سینما قرار بگیرد وحشت مرا فرا می گرفت. پس تصور می کنم من به نمایندگی از تمام مردم به تنهایی در یک سالن سینما نشسته ام و به نمایندگی از باقی فیلم خود را بسازم و مردم می خواهند از نگاه من به موضوع نگاه کنند. این فاصله گذاری در تولید فیلم کمک می کند.

درویش گفت: همه جهان مهم است اما شما باید فکر کنی مهمترین چیزی که در حال رخ دادن است کاری است که شما می کنید. من سعی می کنم مسائل را تجزیه و کوچک کنم و در کنار هم قرار دهم.

«رستاخیز» بزرگترین حسرت و زخم عمیق قلب من است

کارگردان «رستاخیز» در ادامه با اشاره به توقیف این فیلم گفت: در چنین شب فرخنده ای نباید تلخ بود؛ اما چاره ای نیست. «رستاخیز» به یکی از بزرگترین حسرت ها، زخم عمیق و خراش بزرگ برای من تبدیل شده است. من برای خودم نمی گویم اما چرا انقدر فرصت ها از دست می رود، چرا انقدر ظرفیت ها و توانمندی های سینمای ایران باید از دست برود؟‌ به هر حال «رستاخیز» محصول سینمای ایران است.

«رستاخیز» را در تبیین اسلام واقعی و معرفت دینی ساختم

وی افزود: مگر می توان تصور کرد این فیلم توسط دولتی که قرار بود به سینما و فرهنگ تکیه کند و نگاه به وجوه معرفتی این هنر کند، توقیف شود؟ برخی تحلیل گرایان سیاسی و رسانه ای می گویند رفتارهایی که امروز در منطقه می بینیم حاصل قرائت های غلط از اسلام رحمانی است که هیچ تحولی را برنمی تابند و می گویند هرآنچه در صدر اسلام بوده با همان شکل و فرم باید ادامه یابد و همین سبب شکل گیری داعش شده است. اما اگر از من بپرسید دلیل این وضعیت چیست، می گویم کم کاری خود ماست. ما در تبیین اسلام رحمانی و سیره پیامبر و معرفت دینی چه کردیم؟ من می گویم فیلم «رستاخیز» را ساختم. ۹ جایزه سیمرغ جشنواره به این فیلم تعلق گرفته است و علما آن را تائید کرده اند حالا کارش باید با مسئولین و مدیران به محاکم قضایی بکشد؟ اینها باید درون خود ما بررسی شود. حاصل ۱۰-۱۲ سال از عمرم چنین فیلمی شد که توقیف شد، این چه اثری بر جامعه سینمایی می گذارد؟

احساس غیرت کردم و «رستاخیز» را ساختم

درویش با بیان آنکه من رسالت خود را انجام دادم، گفت: می دانید چرا «رستاخیز» را ساختم؟ به من برخورد. من احساس کردم به ما به عنوان عناصر بی غیرت نگاه می کنند! بالاخره جمهوری اسلامی است و ما برای اعتقادات و ائمه خود چه کردیم؟ نام سیدالشهدا در دنیا خریدار دارد. یک نشانه بزرگ است که می توان با آن سر خود را در جهان بلند کرد. من احساس غیرت کردم و ساختم.

احساسم به گروگان گرفته شده است

این کارگردان نهایتا گفت: امروز حال خوبی ندارم. احساس من به گروگان گرفته شده است. این احساس باید رها شود و تا زمانی که این حس را داشته باشم، نمی توانم به سراغ فیلم جدید بروم. زمانش را باید از مسئولین سوال کنید.

میزگرد بررسی بازیگری در سینما، تئاتر و تلویزیون

«هفت» در بخش انتهایی میزبان علی سرابی و امیرحسین رستمی بود تا در میزگردی به بررسی بازیگری در سینما، تلویزیون و تئاتر بپردازد. سرابی دراین خصوص گفت: به هر حال در هنرهای نمایش می توان گفت تئاتر مادر هنرهاست. سینما هنر تدوین و کارگردان است. این کارگردان است که متن را روایت می کند. در صحنه تئاتر حجم عمده ای از کار روی دوش بازیگر است و اوست که هرشب با زحمت زیادی روی صحنه می رود و خود را تدوین می کند.

وی در خصوص تجربیات سینمایی خود گفت: پیش از «خشکسالی و دروغ» در بازیگری سینما دو تجربه داشتم. یکی با بهمن فرمان آرا و یکی شهرام مکری. اما در «خشکسالی و دروغ» تمام تلاشم را کردم که علاوه بر بازیگری، یاد بگیرم. اما خوانش شخص کارگردان با این نقش مشکلات زیادی را فراهم کرد. نه تنها من بلکه نویسنده و مشاور کارگردان تا بازیگران دیگر به مشکل خوردند. اساسا نمایشنامه با فیلمنامه تفاوت زیادی کرد. بخش هایی در نسخه سینمایی بلد شد که تیکه های طنز سطحی بوده و به عمق نرسیده است و همین نسخه سینمایی را به یک فیلم متوسط تبدیل کرد.

این بازیگر تئاتر اضافه کرد: کسانی که از تئاتر به سینما آمدند و بازیگری را در تئاتر آموختند خوانش فیلمنامه، متن و حس و حال را بهتر آموخته اند؛ هرچند به طور کلی این مسئله نسبی است. من در دو فیلم «ملبورن» و «دهلیز» به عنوان بازیگردان حضور داشتم تا به بازیگران تئاتری کمک کنم به خوبی جلوی دوربین ایفای نقش کنند. اما مسئله مهم درباره نوع بازی در سینما این است که کارگردان به درستی بداند که از بازیگر خود چه می خواهد و از او به خوبی بازی بگیرد. در این صورت خیلی مهم نیست بازیگر از کجا آمده است.

سرابی ادامه داد: یک کارگردان و بازیگردان خوب ۱۰۰ درصد می تواند روی یک بازیگر اثر بگذارد و یک بازیگر متوسط را به یک بازیگر درخشان تبدیل کند. در تئاتر تماشاگر از هر زاویه ای به هر نقطه ای از بازی بازیگر می تواند نگاه کند و متمرکز شود اما در سینما این کارگردان است که انتخاب می کند کدام بخش از بازی بازیگر را در تدوین مخاطب نگاه کند و چه قابی ببندد.

در ادامه امیرحسین رستمی بیان داشت: نگاه و امضای کارگردان در سینما پررنگ تر است. به نظرم برخی مشکلات که در تبدیل برخی تئاترها به فیلم های سینمایی برمی آید، چون کارگردان آن چیزی که در مغز نمایش بوده نفهمیده و خود را درگیر سطح کرده است. به نوعی درگیر تکنیک های فرمی شده و اصل نمایش را نفهمیده است.

وی افزود: من بدلیل آنکه تلویزیون برایم خوش شانسی می آورد از کار در آن ابراز خرسندی می کنم. اما من بازیگری را از تئاتر و سینما شروع کردم. انتخاب های بازیگری در تلویزیونم انتخاب های خوبی بوده است. یعنی همکاری با مهدی کرم پور، فرزاد موتمن و سامان مقدم که نخستین سریال های خود را برای صداوسیما می ساختند.

انتقادات تند رستمی از سریال های اخیر تلویزیون

رستمی با بیان آنکه تمام فکرم همیشه کارگردانی بوده است، گفت: اساسا با این هدف به سینما آمدم. با همه کارگردانانی که تاکنون کار کرده ام همیشه سعی کرده ام بر جزئیات رفتار آن ریز و متمرکز شوم. حمید نعمت الله و حسن فتحی از جمله کارگردانی هستند که توجه بسیار بر جزئیات دارند و فوق العاده اند. و توجه به همین جزئیات هم سبب موفقیت فیلم هایی مثل «وضعیت سفید» در میان مخاطبان خاص و عام شد. درصورتی که این فیلم در زمانی تولید شد که بودجه های خاص هم به سریال ها داده نمی شد. در صورتی که همین الان سریال هایی با گریم های خاص و سنگین و بودجه های زیاد در حال پخش است که موفق نیستند. سریال «معمای شاه» نه از مخاطب عام درباره اش خوب می شونم نه از مخاطب خاص! یکی از مشکلات خیلی مهم آن، متن بد است. چراکه با متن بد نمی توان معجزه کرد.

این بازیگر سینما و تلویزیون ادامه داد: مخاطب امروز مخاطب هوشمندتری ست. او به دنبال متن قوی و بازی خوب است و متوجه فیلم بد می شود. من خودم در سریالی بازی کردم که علی رغم برخورداری از بازیگران قوی، اما بدلیل متن ضعیف فیلم بدی از آب درآمد. یا اخیرا سریالی را از تلویزیون می دیدم که درباره داستان یک وکیل بود. دکوپاژ و میزانسن ها و اتفاقات انقدر بد و غیرقابل باور بود که مخاطبان احساس می کند به سخره گرفته شده است. واقعا معلوم نیست چرا چنین سریال هایی باید تولید شود!

وی ادامه داد: یکی از گلایه هایی که دارم درباره شیوه برخورد با برخی همکاران بنده است. چرا باید طوری با برخی از بازیگران برخورد شود که مجبور شوند بیان کنند دیگر در تلویزیون بازی نمی کنند. چرا باید هومن برق نورد که بازیگر محبوب مردم است بگوید دیگر در تلویزیون کار نمی کند. مشکلی که در دادن دستمزد ایشان پیش آمد دقیقا برای من هم پیش آمد و بسیار ناراحت کننده است. امیدوارم به این مسئله رسیدگی شود.

سرابی نیز با اعلام خبر ساخت نخستین فیلم سینمایی خود در آینده ای نزدیک گفت: در سینما نیز به دنبال کارگردانی هستم و تجربیات بازیگردانی ام در همین راستا بوده است و به زودی شروع خواهم کرد. فیلمنامه آن را آماده کرده ام.

وی نهایتا گفت: ما هنرمندان و بازیگران بسیار خوبی در تئاتر در گروه های سنی مختلف داریم که گاها در سینما برای این رده سنی بازیگر نیست و یا کارگردانان مجبورند به سراغ نابازیگران بروند. نظیر کودک و نوجوان که من مشکل را بیشتر در تهیه کنندگان می بینم. اگر تعامل و توجه به تئاتر بیشتر شود که در این سالها با بروز و ظهور قدرتمندتر تئاتر شاهدش هستیم، بسیاری از این هنرمندان کشف خواهند شد.

برنامه سینمایی «هفت»‌ هر هفته جمعه شب ها با اجرا و سردبیری بهروز افخمی روی آنتن زنده شبکه سه سیما می رود.