سوره سینما – تینا جلالی : همایون اسعدیان در فیلم «یک روز بخصوص» داستان جوانی به نام حامد را روایت می کند که باید برای عمل قلب خواهرش دست به یک انتخاب بزند، انتخابی که در آینده مسیرهای متفاوتی را پیش روی وی  قرار می دهد .در فیلم جدید این کارگردان مصطفی زمانی، فرهاد اصلانی، پری ناز ایزد یار، محسن کیایی، شیرین آقا کاشی، شیرین یزدان بخش و … بازی می کنند. این کارگردان علی رغم اینکه فیلم های کارنامه اش در ژآنرهای گوناگون ساخته شده اما نگاه انسانی، اجتماعی در آن ها یکسان بوده؛ در عین حال اسعدیان از آن دست کارگردانانی است که هم در کارنامه اش فیلم «ده رقمی» ثبت کرده و هم فیلم تحسین برانگیز«طلا و مس». به همین جهت در مورد فیلم جدید وی نباید اظهارنظر کرد و باید منتظر واکنش منتقدین ماند. وی  امسال با دو فیلم «یک روز بخصوص» و «سارا  و آیدا» در مقام کارگردان و تهیه کننده در بخش سودای سیمرغ جشنواره فجر حضور دارد و با کارگردانان و تهیه کنندگان دیگر فیلم ها به رقابت می پردازد. از او در مورد علاقه و تعلق خاطرش به این دو فیلم می پرسیم و او بدون جانبداری می گوید: در فضای پر سوءتفاهم فعلی که آدم ها نمی توانند با هم کار کنند خیلی خوشحالم که من و آقای میری با دو فیلم بدون هیچ حاشیه ای در کنار هم بودیم و کار کردیم. به همین جهت ما با وی در مقام کارگردان فیلم «یک روز بخصوص» گفت و گو کردیم و نظراتش را جویا شدیم.

* جناب اسعدیان شما و مازیار میری  امسال با دو فیلم در جشنواره فیلم فجر حضور دارید؟

بله. یکی از فیلم ها «سارا و آیدا» من در کنار ایشان بودم و به او کمک کردم و فیلم دیگر «یک روز بخصوص» ایشان در کنار من بودند و مرا کمک کردند.

* وقتی به تیزر این دو فیلم نگاه می کردم به نظر شباهت ظاهری بین این دو فیلم دیده می شود. حضور مصطفی زمانی در هر دو فیلم …

حضور مصطفی در این دو فیلم کاملا اتفاقی است. فیلم «یک روز بخصوص» پارسال فیلمبرداری شد و فیلم آقای میری امسال آبان مراحل ساختش را پشت سر گذاشت.

* با توجه به اینکه شما از سازندگان هر دو فیلم هستید در یکی کارگردان و در  فیلم دیگر تهیه کننده، تمایل قلبی شما به کدام فیلم است؟

(می خندد) واقعیتش این است خیلی خوشحالیم که به واسطه این دو فیلم من و آقای میری توانستیم با هم کار کنیم؛ چون اساسا در فضای فعلی آدم ها نمی توانند با هم همکاری مشترک داشته باشند. در هر صورت به اعتقاد من هر دو فیلم  آبرومند شده . ارزش گذاری روی هیچ فیلمی نمی کنم اما اینکه توانستیم دو فیلم مشترک را با هم در فضای صمیمی کار کنیم و به هم سرویس بدهیم یک اتفاق خوب است.

* بحثی که چندی پیش مطرح بود و همچنان با گذشت زمان و حتی نزدیک شدن به روزهای برپایی جشنواره به آن پرداخته می شد چگونگی و نحوه انتخاب فیلم های بخش مسابقه است…

بله. متاسفانه ما هر سال جشنواره را با افزایش فیلم های بخش مسابقه و برای راضی نگه داشتن همه نهادها و ارگان ها به لحاظ کیفی کوچک و کوچک تر می کنیم. امسال ۳۳ فیلم به بخش مسابقه جشنواره راه پیدا کردند با این حال باز تعدادی ناراضی هستند که چرا فیلم ما در بخش مسابقه جای نداشته است. باور کنید اگر تعداد فیلم های بخش مسابقه به چهل و چهار هم می رسید باز تعدادی دیگر از دوستان و همکاران ناراضی بودند که چرا فیلمشان در بخش مسابقه نیست.

* تکلیف چیست به نظر شما؟

به نظر من وقتی ما صحبت از بخش مسابقه می کنیم؛ نهایتا بیست و دو فیلم را برای این بخش انتخاب کنیم و اگر فیلم همایون اسعدیان در این رقابت  فیلم بیست و سوم از بین فیلم ها شد فیلمش را از بخش مسابقه کنار بگذاریم. بیایم جشنواره را از حالت راضی نگه داشتن همه خارج کنیم تا کارگردانان برای سال آینده و رقابت در جشنواره فجر  تلاششان را بیشتر کنند . افزایش فیلم های بخش مسابقه کار هیات داوران را در شانزده رشته به شدت سخت می کند و سطح کیفی داوری را پایین می آورد.

* نقد و انتقاداتی هم بود مبنی بر اینکه  فیلم هایی که به بخش مسابقه جشنوراه راه پیدا نکردند از کیفیت بیشتری برخوردار بودند. چنین دیدگاهی با توجه به اینکه کارگردانان بخش مسابقه امسال هر یک برای خود وزنه ای هستند و دارای پیشینه ای؛ کمی بی انصافی نیست؟

ای کاش این دوستان منتقد کمی صبر می کردند  و فیلم های بخش مسابقه را می دیدند و بعد قضاوت می کردند .طرح چنین مباحثی جز جو سازی مطبوعاتی چیز دیگری نیست. ترجیح می دهم راجع به این اظهار نظرها سکوت کنم و حرفی نزنم.

* کمی از فیلم «یک روز بخصوص» صحبت کنیم . این فیلم چقدر  در ادامه دیگر ساخته هایتان  قرار می گیرد؟

شما به فیلم های من نگاه کنید خواهید دید که هر کدام آنها در ژآنرهای مختلف ساخته شده است. به عنوان نمونه فیلم های «مرد آفتابی»، «شوخی»، «آخر بازی» هر کدام در یک گونه روایت می شود، اما در همه این فیلم ها نگاهم به روابط موجود بین آدم ها، ارتباط انسانی و اجتماعی یکسان است. بعد از ساخت فیلم «بوسیدن روی ماه» و «طلا و مس» مدتی صبر کردم تا بتوانم از این دو فیلم و نوع ساختاری شان جدا شوم. نمی خواستم دوباره در همین مسیر فیلم بسازم. به همین منظور کمی از سینما فاصله گرفتم تا بتوانم در ژآنر و ساختار دیگری فیلم بسازم. در فیلم «یک روز بخصوص» هم همان نگاه ها و باورها را دارم اما در ساختار دیگر این فیلم تعریف می شود.

* فیلم داستان جوانانه دارد؟

خیر. جوانانه نیست اما از  فضای متفاوتی برخوردار است.

* فیلم «یک روز بخصوص» با مخاطب خود ارتباط برقرار می کند؟

همه ما فیلمسازان تلاش می کنیم فیلمی بسازیم که با مخاطب ارتباط برقرار کند.

* نظر خودتان چیست؟

(می خندد) هیچ پیش بینی ندارم. یکسال پر اضطراب را پشت سر گذاشتم؛ از زمان فیلمبرداری، مونتاژ تا اولین نمایش فیلمم در جشنواره انجام شود. البته یک عده که فیلم را دیدند نظرات مثبتی داشتند. در هر صورت تا فیلم را در سالن تاریک با تماشاگر نبینم این اضطراب با من همراه است یا نفس راحتی می کشم و یا بر اضطرابم افزوده می شود.

* آقای اسعدیان به نظر می رسد این اضطراب واسترس خاص فیلمسازان جوان فیلم اولی باشد..

اتفاقا، جوانان امروز از اعتماد به نفس بیشتری برخوردار هستند. این اعتماد به نفس یا از معلومات و مطالعه  بالای آنهای نشات می گیرد یا از بی سوادی آنها؛ اما آنچه که مسلم است اینکه هیچ تصوری از میزان استقبال مخاطب از فیلمم ندارم. کیفیت ساخته های فیلمسازان دنیا در کارنامه شان متفاوت است. یک فیلم شاهکار می شود و فیلم دیگر خیر. اصولا، زیبایی حرفه فیلمسازی به همین است که بعضی وقتها می شود و بعضی وقتها نمی شود. به شخصه این اضطراب را تا پایان جشنواره خواهم داشت.

* چقدر کسب سیمرغ کارگردانی برایتان اهمیت دارد؟

ببینید! از بعضی همکارانم می شنوم که می گویند جشنواره و سیمرغ  برایمان مهم نیست. دوست عزیز اگر جشنواره برایت اهمیت ندارد پس چرا فیلم را به جشنواره برای رقابت فرستادی؟ به هر جهت فارغ از اینکه به نظر من جشنواره در سال های اخیر کیفیتش را از دست داده اما جشنواره  برای من اهمیت زیادی دارد، جوایزش هم برای من مهم است؛ واقعا نمی دانم کدام فیلم این شایستگی را دارد اما امیدوارم در نهایت سیمرغ ها خارج از سهم خواهی و از روی قضاوت عادلانه اهدا شود.