به گزارش سوره سینما به نقل از روابط عمومی فیلم «زنانگی»، نشست نقد و بررسی و نمایش فیلم «زنانگی» به کارگردانی محسن استادعلی باحضور کارگردان، دکتر عباس شیری جامعه شناس، دکتر محمودی جامعه شناس و رئیس موسسه جرم شناسی در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران برگزار شد.

محسن استادعلی کارگردان فیلم «زنانگی» در ابتدا گفت: از دید من افراد حاضر در این فیلم نه تنها بزهی را مرتکب نشده اند ، بلکه در پی ایجاد روزنه ای هستند که زندگی را رو به جلو حرکت دهند؛ و این امر نمایش امید به بودن در سخت ترین شرایط زندگی است.

وی ادامه داد: سوال اصلی من این است که چرا باید این افراد را مجرم صدا کرد؟ در زمان ساخت فیلم به این مساله فکر می‌کردم که در شرایط برابر بین زن و مرد و اینکه اگر در موقعیتی مشابه هردو جنس درگیر مساله ی اعتیاد باشند  و هردو نیز از خانواده طرد شده باشند ؛ مرد این ماجرا با هروضعیتی شغلی را برای خود بوجود می آورد و به نوعی اعتیاد برای مردان در جامعه مساله ای پذیرفتی است ولی اگر زنی در موقعیت طرد شدگی از خانواده باشد و درگیر اعتیاد نیز باشد ؛ شاید چاره ای نباشد و راه آخر را که تن فروشی است ، برگزیند …آیا این بزه با تعریف و مفهوم اساسی آن یکی است؟؟

استادعلی همچنین گفت: بستر زیست این آدم‌ها در جایی دورافتاده نیست، درست در جنوب تهران و حتی نه در حاشیه ی آن. حال چطور می‌شود که شرایط در پایتخت این کشور و در فضایی که عدالت مساله ی اساسی این شهر است؛ رنگ عوض می‌کند؟ درواقع زنانگی چهره ی پیدای پنهان این شهر است که تعداد زنان مستاصل آن ، روزانه رو به فزونی است ولی برچسب سیاهی و سیاه نمایی باعث عدم توجه به آن شده است.

در ادامه عباس شیری با اشاره به اهمیت فیلم «زنانگی» گفت: این فیلم بسیار شجاعانه است و بخشی از جامعه را نشان می دهد که کمتر دیده شده است. افرادیکه در این فیلم به آنها پرداخته می شود به نظر بزهکار می آیند اما مجرم نیستند.

وی ادامه داد: این مستند یک برش واقعی از وضعیت جامعه است که بسیار حرفه ای ساخته شده است و مفاهیم دارد. افرادیکه در این فیلم می بینیم شاید از نظر ما که مسائل دیگری را ارزش می دانیم نداشته باشند اما برای خود خرده فرهنگ دارند و کارهایی را می کنند که برای ما جز کارهایی‌ست که از انجام دادن آنها شرم داریم.

این جامعه شناس با تعریف جرم و تفاوت آن با بزه کاری گفت: جرم چهره های گوناگون دارد اما امروز و در علم جدید جرم شناسی  و علوم جامعه شناسی مهمترین سوالی که مطرح می شود این است که به جرم از منظرهای مختلف باید نگاه کرد و حتی به سمت جرم شناسی محکومانه حرکت می کنند یعنی آنکه به جرم حتی از منظر مجرم نیز باید نگاه کرد.

وی ادامه داد: این فیلم داستان افرادی را بیان می کند که هیچ چیزی برای از دست دادن ندارند و خطرات و مصیبت هایی را از سر گذرانده اند که حتی افراد عادی جامعه نمی توانند تصور آنرا کنند.طبیعی است که چنین فردی برای داشتن یک سرپناه و نان شب به هرکاری دست می زند.

در ادامه این نشست فیروز محمودی جانکی نیز طی سخنانی گفت: فیلم «زنانگی » مانند برخی آثار از این دست همچون آثار رخشان بنی اعتماد به زیرپوست شهر رفته و مارا به واقعیت نزدیک می کند.

وی ادامه داد: فیلم مستند با متدولوژی علمی ما را به واقعیت نزدیک می کند و در این میان بهترین تحلیل کننده هر فیلم مستند تماشاگران آن فیلم هستند .

محمودی با اشاره به روایت فیلم زنانگی از بخش ناپیدای جامعه امروز گفت: ما در این فیلم افرادی را میبینیم که دچار بزه دیدگی هستند اما این مساله به دلیل مشکلات ساختاری برای این افراد بوجود آمده است و اگر درست بررسی کنیم مقصر اصلی فقط خود شخصیت ها نیستند .

وی جامعه ایران را جامعه ای مذهبی معرفی کرد و افزود: در فیلم زنانگی می‌بینیم که حتی افرادی که دچار بیشترین بزهکاری هستند بازهم در اعماق وجودشان دارای اعتقادات مذهبی هستند که شاید هیچ کدام از ما آنرا احساس نکنیم.

رئیس موسسه جرم شناسی ادامه داد: در مشکلات جامعه ما مقصر فقط یک فرد یا یک ارگان نیست بلکه همه اعم از حاکمیت ، نهادهای مدنی، مردم در اشتباهات نقش دارند و همه ما در زندگی یکدیگر تاثیر داریم.

محمودی با اشاره به اینکه دولت می تواند بخشی از بودجه را به افراد نیازمند و بزهکار اختصاص دهد گفت: مثلا، در بخش وقف و موقوفات می توان به جای آنکه همه موقوفات را به سمت ساخت مسجد هدایت کرد بخشی از آنرا به افراد نیازمند اختصاص داد تا سرپناهی داشته باشند.

وی نوع نگاه انسان ها به جامعه و بزهکاران متاثر از میزان آگاهی آنها دانست و افزود: در جرم شناسی جدید بدنبال زمینه های وقوع جرم و دلایل انجام جرم هستند یعنی به جای آنکه بر رفتار افراد فقیر تکیه شود به خود فقر ، زمینه های فقر و نابسامانی هاییکه ایجاد شده توجه می شود.

محمودی ادامه داد: یک نظام اجتماعی سالم باید همه بخش های آن اعم از اقتصاد، زیست و … سالم داشته باشد . در این میان به حقوق کیفری نیز نیاز است اما حقوق کیفری آخرین راهکار است زیرا به صرف اجرای مجازات مشکلات حل نمی شود.

وی با انتقاد از اینکه در جامعه ایران برای مدیران اجرای حقوق کیفری با هدف حل مشکلات اجتماعی دم دستی ترین ابزار است افزود: در کشورهایی‌که مشی پوپولیستی در آنها قوی است، مجازات کیفری و فوری اجرا و تشدید می شود. مثلا امروز ما در آمریکا می بینیم که ترامپ به عنوان رئیس جمهور معرفی می شود درحالیکه در شعارهای انتخاباتی خود از اخراج مهاجران خبر داده بود و حتی بخشی از رایی که آورد به دلیل همین شعار بود.

محمودی با اشاره به تفاوت های نظام های ارزشی و فرهنگی کشورها با یکدیگر  گفت: امروز نه تنها یک کشور با کشور دیگر یک استان با یک استان دیگر تفاوت ارزشی و فرهنگی دارند بلکه حتی در شهری مانند تهران شاهد هستیم که نظام های ارزشی و فرهنگی در شمال شهر با جنوب شهر متفاوت است.

وی با تاکید بر اینکه فیلم «زنانگی» نگاهی جامعه شناسانه و آسیب شناسانه به مشکلات بخشی از زنان دارد گفت: نگاه حقوقی نگاهی است که از بالا به پایین است اما ما در فیلم زنانگی شاهد یک نگاه افقی هستیم که سعی می کند با برش زدن مشکل و نشان دادن واقعیت به ما بگوید که بسیاری از مجرم ها مرتکب جرم می شوند اما هیولا نیستند.

محمودی ادامه داد: جرم پاسخ یک شخصیت به یک وضعیت است و هر فردی در هر موقعستی رفتاری متفاوت دارد و ما نمی توانیم افراد درون این فیلم را محکوم کنیم که چرا دست به چنین بزهکاری هایی می زنند.

وی همچنین با انتقاد از جلوگیری از نمایش چنین فیلم هایی گفت: فیلم هایی مانند «زنانگی» با نشان دادن جامعه و نقد آن زمینه اصلاح مشکلات را فراهم می کند و کسانیکه می گویند باید جلوی نمایش این فیلم ها را به دلیل قبح زدایی آن گرفت اشتباه می کنند زیرا با چنین استدلالی باید جلوی انتشار اخبار اخلاس ها و فسادهای بانکی ر ا نیز گرفت.