سوره سینما : فیلم‌های کوتاه در سراسر دنیا همواره مخاطبان خاص خود را داشته و دارند، از گذشته تا به امروز این پدیده فیلمسازی واسط آشنایی بسیاری از جوانان با صنعت سینما بوده و همچنان این نقش کلیدی را به خوبی برعهده دارد. دنیای ساخت فیلم کوتاه برخلاف مدت زمان آن، آنقدر وسیع و گستره آن به قدری فراخ است که مضامین زیادی را در دل خود جای می دهد. حال اگر زمان فیلم، کوتاه و کوتاه تر باشد که این وسعت مضامین  و کاربرد آن بیشترهم می شود اما طبیعتا، فیلم های کوتاه با گستردگی موضوعات با پیچیدگی های روایی خاصی هم، همراه هستند؛ چراکه فیلمساز در فشردگی تایم کوتاهی باید منظور و مفهوم خود را به بیننده منتقل کند.

فیلم های کوتاه ۱۰۰ ثانیه ای یکی ازاین  گونه های مختلف فیلم های کوتاه سینمایی به شمار می رود که فیلمساز در ۱۰۰ ثانیه حرف و نگاهش را به مخاطب باید انتقال می دهد. با گذرهر ثانیه فیلمساز بخشی از پلان و سکانس فیلم خود را مقابل دوربین می برد و در واقع این ثانیه ها هستند که در فیلم حرف اول را می زنند. برخلاف فیلم های کوتاه و حتی، بلند که موضوع فیلم نمود بیشتری پیدا می کند.

فیلم های کوتاه ۱۰۰ ثانیه ای با جذابیت بالا هرچقدر که با ساختار متفاوت تری همراه باشند کارکردهای فراگیرتری هم می توانند داشته باشند. در این نوع فیلم ها به دلیل زمان کوتاه بهره برداری های اخلاقی مختلفی می توان کرد و استفاده از آن برای سازمان ها و نهادهای مختلف به مراتب زیاد است. همچون شرکت راه آهن شهری« مترو» که در واگن های خود نمونه زیادی از این فیلم های کوتاه ۱۰۰ ثانیه ای که حاوی پیام اخلاقی هستند برای مسافران پخش می کند و نمونه های بیشمار دیگری که از ویژگی های مثبت یک فیلم کوتاه خوب ۱۰۰ ثانیه ای است و در مکان های گوناگون پخش می شوند.

در این گزارش، با بهرنگ دزفولی زاده، درنا مدنی و شهرام میراب اقدم درمورد ویژگی‌ها و چگونگی ساخت فیلم‌های کوتاه ۱۰۰ ثانیه ای گفت‌و‌گو کردیم که از نظر می گذرانید:

شهرام میراب‌اقدم: اهمیت فیلم های۱۰۰ ثانیه‌ای در میان فیلم های کوتاه زیاد است

شهرام میراب اقدم که با فیلم «بن بست» و با موضوع انسانیت در یکی از دوره های جشنواره فیلم های ۱۰۰ ثانیه ای حضور داشته معتقد است: جایگاه فیلم کوتاه ۱۰۰ ثانیه ای با جایگاه دیگر فیلم های کوتاه تفاوت زیادی دارد؛ چرا که بیان یک حرف در ۱۰۰ ثانیه به مراتب سخت تر و دشوارتر است از گفتن یک حرف در دو یا سه دقیقه. همچون تفاوت بین فیلم های کوتاه و بلند.

وی افزود: دریک فیلم کوتاه زمان و تایم بسیار کوتاهی در اختیار داریم؛ در حالیکه فرصتی که برای فیلم سینمایی دراختیار داریم زمان یک ساعته است. اینجاست که اهمیت فیلم های صد ثانیه ای نمود بیشتری پیدا می کند. یکی دیگر از محاسن فیلم های کوتاه ۱۰۰ ثانیه ای اینکه تعداد بیشتری فیلم را در زمان کوتاه برای مخاطب عام می توانیم نمایش دهیم بدون اینکه مخاطب عام خسته شود ضمن اینکه پیغام فیلم را هم به مخاطب ارائه دهیم.

به گفته میراب اقدم شیوه پردازش در فیلم های ۱۰۰ ثانیه ای به مراتب سخت تر و قابل اهمیت تر است؛ چراکه فیلم در ۱۰۰ ثانیه باید برای مخاطب قابل دیدن و درک کردن باشد و الا فرقی با آیتم های نمایشی تلویرین نخواهد داشت.

میراب اقدم در بخش دیگری از صحبت خود گفت: فیلم های کوتاه ۱۰۰ ثانیه ای اگر پردازش درستی نداشته باشند و از نظر موضوع پخته نباشند جایگاه فیلم را ندارند و نمی توانند با مخاطب ارتباط برقرار کنند.

وی گفت: جشنواره فیلم ۱۰۰ در طول سالهای برگزاریش به دلیل تغییر مدیریت ها با افت و خیزهای زیادی روبرو بوده ؛در دوره ای ما شاهد رونق زیادی این رویداد بودیم و در دوره دیگر خیر.

این فیلمساز کوتاه ادامه داد: به عقیده من این جشنواره باید سرمایه گذاری و حمایت لازم از فیلم های ۱۰۰ ثانیه ای داشته باشد تا فیلم های به مراتب بهتری هم در این رویداد حضور داشته باشند. در هرصورت به این نکته هم باید توجه کنیم که بودن و برگزاری هر جشنواره ای از نبود آن بهتر است.

بهرنگ دزفولی‌زاده: جشنواره فیلم ۱۰۰ محل تبادل خوبی با فیلمسازان کوتاه است

بهرنگ دزفولی زاده نیز در این خصوص توضیح داد: ساخت فیلم های ۱۰۰ ثانیه ای به فاصله چند پلک زدن اتفاق می افتد، فیلمساز باید در کمترین فاصله زمانی به صورت موجز حرف خود را بیان کند. به عبارت دیگر، فیلمساز از ثانیه ها باید بهره ببرد تا بتواند حرفش را به درستی بیان کند همانطور، که در فیلم های بلند دقیقه ها معنی پیدا می کند در فیلم کوتاه گذر ثانیه برای بیان حرف ارزشمند است.

این فیلمساز کوتاه افزود: لزوما، هر سوژه ای قابلیت ساخت فیلم های ۱۰۰ ثانیه ای را ندارد؛ همانطور، که هر سوژه خوبی نمی تواند فیلم تاثیرگذار خوب باشد. اما فضای متفاوت برای بیان موضوعات در این گونه فیلم ها از اهمیت بسیاری برخوردار است. به عقیده من ساخت فیلم های ۱۰۰ ثانیه ای به نوعی تمرین برای فیلمسازی بلند می تواند باشد تمرین پلان گرفتن تمرین ترکیب پلان.

وی ادامه داد: در سال های گذشته نمونه خوبی از فیلم های ۱۰۰ ثانیه ای دیدم که خلاقیت فیلمساز را به خوبی نشان می داد؛ فیلمی که برای بیماریهای سرطانی بود که اتفاقا جوایز معتبری به خود اختصاص دادند و همینطور، فیلم های ۱۰۰ ثانیه دیگری که حرفشان را به درستی در زمان کوتاه بیان کردند.

کارگردان فیلم «استون» همچنین افزود: جشنواره فیلم ۱۰۰ ثانیه ای محل بسیار خوبی برای گفتمان بین فیلمسازان کوتاه است. همانطور که برگزاری این جشنواره باعث کشف فیلمسازان خلاق می شود به همان اندازه می تواند به علاقمندان این حرفه خط و جهت دهد . همانند دریایی که اوج و فرود دارد . به عنوان مثال اگر کسی توانایی کارگردانی را در خود نمی بیند شاید یک فیلم نامه نویس خوبی باشد.

درنا مدنی: ساخت فیلم‌های ۱۰۰ ثانیه‌ای با خلاقیت زیادی همراه است

درنا مدنی یکی از فیلمسازان مستند و کوتاه در این مورد گفت: به اعتقاد من ساخت فیلم های کوتاه خلاقیت بیشتری می خواهد و به مراتب سخت تر از گونه های دیگر فیلم های کوتاه است.

وی ادامه داد: در ساخت فیلم های ۱۰۰  هم نگاه فیلمساز به مخاطب انتقال داده شود و هم در زمان کوتاه مخاطب به درک فیلم برسد و پیام واقعی فیلمساز انتقال داده شود.

فرزند رویا تیموریان که مستند «مردان ارباب جمشید» را با پگاه آهنگرانی به صورت مشترک کارگردانی کرده به صحبت هایش ادامه می دهد: به این نکته هم باید توجه کرد. چون زمان در فیلم های ۱۰۰ ثانیه ای کوتاه است فیلمساز حرفش را باید سریع بگوید، به همین جهت من به این نوع فیلم ها بیشتر نگاه تجربی دارم و نکته دیگر اینکه لزوما کارگردانانی که فیلم های ۱۰۰ ثانیه ای خوبی می سازند نمی توان توقع داشت فیلم های بلند خوبی بسازند. چون المان های ساخت فیلم های بلند و کوتاه  تفاوت های بسیار زیادی دارد.