به گزارش سوره سینما به نقل از روابط عمومی سازمان سینمایی ، رئیس سازمان سینمایی که روی آنتن زنده شبکه خبر برای نخستین بار پس از حکم انتصاب خود حاضر شده بود، در شروع این گفتوگو در خصوص این سوال که آیا ۱۱ سال پس از مراسم تودیع خود در سال ۸۶ وضعیت امروز سینما را چگونه میبینید و آیا تنگناهای آن بیشتر شده یا کمتر گفت: سینما به نظرم همیشه در حال حرکت بوده است، چون سینما موجودی جامع و زنده است. هرگاه که براساس یک افق بلند و برنامه منجسم حرکت کرده به پیش رفته و هرگاه که کمتر برنامه حاکم بوده و یا به دور خود چرخیده فراز و فرودهای متعددی داشته که تجربه را به سرمایه تبدیل نکرده است. در سال گذشته هم به نظرم همین اتفاق افتاده و مدیریتهای کوتاه مدت که به نظرم بزرگترین آفت فرهنگ و مدیریت فرهنگی است، زمان کم مانع از تبیین و استقرار روشی برای جلورفتن میشود و در این سالها هم به نظرم مدیریت فرهنگی و به ویژه سینما این مشکل را داشتهاند.
وی افزود: به ویژه عرض میکنم سینما چرا که سینما با دیگر بخشها قابل مقایسه نیست و متن و حاشیه سینما قابل مقایسه با هیچکدام از رشتههای دیگر فرهنگی نیست. زمانیکه در سال ۸۴ من به عنوان معاون سینمایی مشغول شدم در جلسه معارفه از یک برنامه جامع سخن گفتم و در این برنامه عرض کردم که به سینما باید به عنوان یک سیستم نگاه شود و این جامعیت سیستمی بودن سینما را تشدید میکند. این جامعیت که در عملکرد و ماهیت و ذاتش تعریف میشود، نظارت و برنامهریزی سیستمی را چندبرابر میکند. آن برنامه همان طور دیده شده بود اما به دفعات رها شد. اگر تغییری صورت میگیرد و بخشی از سیستم به برنامه عمل کنند و مابقی عمل نکنند ما به جایی نمیرسیم.ممکن است یک جرقه یا نوری را برای لحظاتی ببینیم اما به افق و جای روشنی نخواهیم رسید.
رئیس سازمان سینمایی خاطرنشان کرد: اگر آموزش را ببینیم و تولید را نبینیم و اگر هر دوی اینها را ببینیم و تکنولوژی را نبینیم که بروز دارد تغییر میکند و رمز حایت سینما است، اگر این بخشها و بعد عرضه و بازار با هم دیده نشده موفق نخواهیم بود.جایی که توسعه متوازن دیده میشود سینما است و اگر برنامه ما ناظر به توسعه متوازن نباشد هیچوقت نمیتوانیم به پلههای بالاتر برویم.
براساس این گزارش، در ادامه این برنامه رئیس سازمان سینمایی در پاسخ به این سوال که آیا شما به عدم وجود عدالت در سینما اعتقاد دارید یا خیر؟ اظهار داشت: ما ارزش اجزای مختلف سینما را نباید تقلیل بدهیم.مقام معظم رهبری فرمایشی دارند در خصوص ضرورت راهاندازی نهضت تامین و تولید محتوا. ما در حوزه فرهنگ لاجرم باید به معنی یک نهضت به تولید فرهنگ اقدام کنیم. تولید فرهنگی اکر بخواهد به عنوان یک نهضت اتفاق بیافتد، لازمه آن استقرار عدالت فرهنگی است. تامین عدالت فرهنگی هم باد تقسیم،تخصیص و توزیع امکانات مختلف انسانی،مادی و ابزار تکنولوژی به نقاط مختلف کشور ممکن است.راه تامین عدالت فرهنگی برای رسیدن به نهضت تامین و تولید محتوا این است که به تکنولوژی بی توجه نباشیم و اگر به تکنولوژی توجه نکنیم ضربه میخوریم. امروز دیگر مثل ۳۰ سال قبل نیست که همه چیز در تهران باشد،اگر به تکنولوژی بی توجه باشیم میتواند یک تهدید برای ما باشد و اگر به آن توجه کنیم فرصت است.
مشاور فرهنگی وزیر ارشاد تاکید کرد: حتما در این برنامه جدید انشاالله ما به سمت توسعه عدالت فرهنگی خواهیم رفت. یعنی اینکه حتما نیازی نباشد اگر کسی میخواهد کارگردانی کند، به تهران مهاجرت کند، بلکه در همان شهر و جایی که هست کارگردان باشد و بتواند فیلم حرفهای را کارگردانی کند.بتواند این تجربه را به عنوان یک اندوخته و ذخیره به فعل تبدیل کند و نگاه ما حرکت به این سمت است.
* باید به سمت استقرار حیات طبیعی برای سینما برویم
وی همچنین خصوص نحوه کمکهای دولت به تولید و ادامه پرداخت وامهای تولید توسط فارابی گفت:حتما ما باید به سمت استقرار حیات طبیعی برای سینما برویم.حیات گلخانهای در دورهای لازم بود. متاسفانه برخی مواقع سطحی نگاه میشود و یادمان میرود که پدیدهها را در زمان خودش تحلیل کنیم. دهه ۶۰ شروع سینما بود و ۵ یا ۶ فیلم تولید میشد اما الان یادمان میرود که چگونه میتوانیم ۱۷۰ فیلم سینمایی در طول سال تولید کنیم. کل عواملی که قبل از انقلاب باقی مانده بودند که قابلیت انجام کار را داشتند ۳۵ نفر بود اما الان فقط کارگردانهای ما بیش از ۶۰۰ یا ۷۰۰ نفر هستند.
حیدریان ادامه داد:به هرحال دوره حیات گلخانهای گذشته است و بعد از آن دوره تولید صرفا مبتنی بر حمایت هم گذشته است. حمایت ما باید در آگاه کردن تولیدات کنندگان فیلم و تصویر باشد و این بزرگترین خدمتی است که میتوانیم به مدیریت فرهنگی کنیم. مدیریت فرهنگی یعنی این که ما افراد دخیل در تولید فرهنگ را آگاه کنیم و مسایل مختلف را به آنها گوشزد کنیم. حتما اگر دلسوزتر از ما نباشند کمتر از ما برای مسایل جامعه دلسوزی ندارند.ما آنها را رها می کنیم و در محدوده محدود خودشان یک چیزهایی را دیکته میکنیم و بعد آنها همان را میسازند و بعد میگوئیم این مناسب جامعه نیست، درحالیکه مقصر ما هستیم. پس بزرگترین کاری که یک مدیر فرهنگی میتواند انجام دهد آگاه سازی و در اختیار گذاشتن این اطلاعات است. ما اگر این کار را انجام دهیم حتم آن اتفاق نهضت تامین تولید و محتوا میافتد و در مسیر حرکت میکنیم.
وی همچنین در خصوص انتقادهای برخی اهالی صنوف از عدم حمایت دولت و لزوم حمایت بیشتر دولت گفت: دلیل این صحبتها این است که سیستمی سینما را ندیدهایم.ما تولید را دیدهایم بدون اینکه پخش را برای بازار ببینیم.حتما این موضوع تولید نارضایتی میکند.اگر قبل از اینکه اجازه بدهید ۵۰ فیلم شما تبدیل به ۱۰۰ فیلم بشود تولید بازار نکرده باشید یعنی هدر رفت سرمایه.تولید میکنیم برای اینکه نمایش ندهیم و بایگانی کنیم.بازار داخلی ما الان بعد از تغییر و تحولات رسیده به ۲۰ میلیون نفر، یعنی یک چهارم جمعیت کل ایران در سال فقط یک فیلم میبینند و این خیلی تاسفآور است و بعد میگوئیم سینما موثرترین رشته و بازار فرهنگی است.
این مدیر فرهنگی ادامه داد: پس ما بازار داخلی را هنوز پوشش ندادیم و بازار خارجی را هم نداریم و اساسا به بازار خارجی ورود نداریم.ما در جشنوارهها حضور داریم، درخشان هم حضور داریم و لازم بوده که حضور داشته باشیم اما ابتر است به دلیل اینکه سیستمی نداریم. ما باید در جشنوارهها باشیم برای اینکه سهمی از بازار جهانی بگیریم و این بخش دیگر از برنامه در همان نگاه سیستمی است که میتواند آن اشکالات را برطرف کند.
* اضافه شدن مدیرعامل خانه سینما به بدنه شورای معاونین سازمان سینمایی
رئیس سازمان سینمایی همچنین در پاسخ به این سوال که آیا تاکید بر سیستمی حرکت کردن به دلیل اختلاف نظرها در بدنه مدیران سینمایی است یا خیر؟ اظهار داشت: اگر در سازمان سینمایی به معنای دستاندرکاران و مدیریت سینمایی میفرمائید بله، اما اگر به عنوان تک تک افراد هم میگوئید باز هم من حرف شما را تائید میکنم. وقتی که برنامه شما در یک سیستم تعریف نشده باشد، اجزاء هیج ضرورتی نمیبینند تا با هم تعامل داشته باشد. اگر حیات و توفیقشان مستلزم این تعامل نباشد هیچ ضرورتی به تعامل با یکدیگر نمیبینند. هم در سازمان سینمایی این هست و هم در بین دستاندرکاران و حالا با رفاقت و آشنایی که در این ۳۵ سال داریم به سرعت و در فاصله همین روزهای اخیر چند مصوبه جدی داشتهایم.
وی افزود: مدیرعامل خانه سینما از این به بعد عضو رسمی شورای معاونین و مدیران سازمان سینمایی است و باید هم باشد. ما که برنامهریزی برای اجرا در کشور دیگری را نمیکنیم. همین دستاندرکاران باید بیایند مطلع شوند و ما را ملطع کنند که کجا هستیم،کجا میرویم و چگونه باید برویم. در همین فاصله دو روزه من دو بخشنامه به مدیران صنوف سینما فرستادهام که ورودی سینما باید از دریچه و طریق استانداردهایی که خود اهالی سینما مشخص میکنند، اتفاق بیافتد به دلیل اینکه ما میخواهیم یک سینمای حرفهای داشته باشیم و زنجیره را کامل میبینیم.
حیدریان تصریح کرد: بنابراین تفویض اختیارات به صنوف یکی از سیاستهای قطعی ما است و من به آقای شاهسواری مدیرعامل خانه سینما هم گفتم که از قول من به روسای صنوف سینمایی بگوئید که قطعا آن دوره گذشته که ما بخواهیم نیابتا کاری را انجام دهیم و حتما خودشان باید این وظایف را بردوش بکشند و ما کمک میکنیم.
رئیس سازمان سینمایی ادامه داد: حمایتهای ما اینجا معلوم میشود و اگر ما امکانی برای برگزاری جشنواره داریم در اختیار آنها میگذاریم و آنها باید برگزار کنند.اگر بناست قضاوتی کنیم بهترین قاضی صنف تحصصی همان کار است.چرا باید ۵ نفر درباره ده رشته فنی انتظار داشته باشیم نظر دقیق بدهند.خب کاری میکنیم که ده نفر درباره یک رشته فنی نظر بدهند و باید این کار را بکنیم.حتما سیستمی نگاه کنیم و سیستمی حرکت کنیم و ما هم باید نظارت کنیم. سیاستها و برنامهها را باهم مینویسیم چرا که اگر با هم ننویسیم درست اجرا نمیشود. با این سیاست انشاالله جلو میرویم.
* تعریف ساختار تشکیلاتی سازمان سینمایی متناسب با برنامه جامع
در بخش دیگری از این گفتوگو رئیس سازمان سینمایی در پاسخ به سوالی در خصوص سیاست سبک سازی سازمان سینمایی گفت:این مفهوم یعنی اینکه وقتی ما آن برنامه جامع را نوشتیم که به سرعت این کار را انجام خواهیم داد متناسب با آن تشکیلات را تعریف خواهیم کرد. اگر تشکیلات منعطف نباشد خودش میشود عارضهای که جلوی فعالیت ما را خواهد گرفت و سرمایههای مارا مصرف میکند.
وی افزود: پس حتما با این رویکرد که باید سازمان نظام هنری راه بیندازیم و سازمان نظام هنری را تاسیس کنیم و دستاندرکاران اختیار و مسولیت توامان داشته باشند، اگر بهترین قاضی هستند برای استاندارد مسولیت و اختیار آنرا هم باید بپذیرند و این کار را هم میکنیم. متناسب با این موضوع آنچه لازم است از سازمان سینمایی باقی خواهد ماند.اگر فرض کنید الان سه معاونت و ۱۷-۱۸ مجموعه وابسته دارد قرار بر این باشد مه بشود ۲ معاونت این کار را خواهیم کرد و در این موضوع تردید نخواهیم کرد. در جهت چابکسازی و موثرسازی دولت در آن نقشی که به آن اشاره کردم قدم خواهیم برداشت.
* باید به نگاه و اعتقاد به یک افق واحد نسبت به سینما با ارگانهای مختلف برسیم
مشاور فرهنگی وزیر ارشاد همچنین درپاسخ به سوال دیگری مبی براینکه منظور او از تحقق هماهنگی بین ارشاد و سایر نهادهای فرهنگی چیست؟ اظهار داشت: یعنی اینکه ما نه تنها در داخل ارشاد و این بخش از خانواده سینما سیستمی نگاه نکردهایم به طریق کلی در پیکره جامعه هم ندیدهایم. ما ارگانها و سازمانهای مختلفی را داریم که فیلمسازی میکنند و حتما باید تعدادشان بیشتر بشود اما در چارچوب نگاه و اعتقاد به یک افق واحد. حرکت میتواند از مسیرهای مخلتفی باشد، هماهنگ باشیم در اینکه با سینما چه چیزی را به کجا میخواهیم ببریم. سازمان تبلیغات اسلامی که آقای خاموشی از دوستان دیرین من مسولیت آنجا را بر عهده دارند نقش مهمی دارد، شهرداری همین طور است و به دنبال کسان دیگری هم هستیم که این نقش را بتوانند ایفا کنند و حتما نشستهایی را خواهیم داشت و جلسات را به سرعت خواهیم گذاشت و مسیر را هماهنگ خواهیم کرد و بعد هرکس بسته به نوع علاقهاش در افق واحد کار را پیش ببرد.
* آفت و بلای فرهنگ و سینما تعرض سیاست به آن است
حیدریان همچنین در خصوص اینکه آیا همچنان معتقد است سینما در تیررس افراد نا آشنا است یا خیر؟ گفت: متاسفانه میخواهم عرض کنم که بلاهای سهمگینتری در حوزه فرهنگ بر سر سینما آمده است.آفت و بلای فرهنگ و سینما تعرض سیاست به آن است. فهم سیاسی لازمه آن است و اصلا جامعیت سینما این را میگوید اما تعرض سیاسیون به آن آفت است و باید مانع این موضوع بشویم. هر کدام از ارگانها وظیفهای را دارند انجام میدهند اگر میخواهند سراغ سینما بیایند و با سینما تعامل داشته باشند باید رفاقت کنند از بابت یک مقوله فرهنگی. نه ما باید اجازه بدهیم که از سینما استفاده سیاسی به معنی سیاستزدگی شود و ما این کار را دنبال خواهیم کرد.
در ادامه برنامه «شهر فرنگ» مشاور فرهنگی وزیر اشاد و رئیس سازمان سینمای همچنین درخصوص نمایش برخی فیلمهای به نمایش در نیامده مانند «رستاخیز» خاطرنشان کرد: فیلمهای که اجازه نمایش پیدا نمیکنند دلایل بسیار متفاوت و متعددی دارند، بعضی نباید نمایش داده بشوند. هیچکس در هیچ جای دنیا اینگونه نیست که هرچی ساختیم در حوزه فرهنگ در معرض استفاده عموم قرار بگیرد. لذا برخی اینگونه خواهد بود که باید بنشینیم و بررسی کنیم. نظام جمهوری اسلامی خطوط قرمز خودش را دارد هر کدام که از این خطوط عبور نکرده باشند به دلیل اینکه تابع یک سلیقهای هستند جلوی آنها گرفته نخواهد شد. اصلا هنر وام دار و مستقر بر سلیقه است. اما کاری مانند «رستاخیز» که یکی از نگینهای فیلمسازی است و یکی از ارزشمندترین و سرمایههای سینمایی ما این اثر را ساخته است که یک اختلاف نظر فقهی درباره آن وجود دارد، هرچند ما نهایتا در حوزه فرهنگ تابع نظرات فقهی مقام معظم رهبری هستیم و توصیه خود ایشان این بوده که همیشه باید رضایت کارشناسان مذهبی را فراهم کنیم و به همین جهت ما هیچ جدلی نداریم و باید ببینیم اگر نمایش و یا اصلاح آن شدنی است فیلم را نمایش می دهیم. این فیلم با سرمایه بخش خصوصی ساخته شده و عمری از سازندگان صرف شده و اخیرا به همراه یک تیمی بررسی کردیم و بزودی نتیجه آن توسط آقای درویش اعلام خواهد شد.
وی افزود: درباره سایر آثار هم بازنگری خواهیم کرد. خط مرزی و پایبندی به خطوط قرمز برای ما اصل است اگر در این دایره قرار داشته باشند و بحث سلیقهای حاکم باشد مانعی برای نمایش نیست. سینما بناست ارتقای فرهنگی ایجاد کند اگر صرفا به جهت سرگرم کردن هم فیلم میسازد و و فعالیت میکند سلامت و اخلاقیات را نباید فراموش کنیم و با حفظ این موارد مشکلی برای نمایش فیلمها وجود ندارد. حتما بیش از این تعامل سازنده و رودرو با فیلمسازان خواهیم داشت و سیستم رو به گونهای ترمیم و اصلاح میکنیم به اینجا ختم نشود. البته ما داریم در مورد ۴-۵ فیلم از بین ۲۰۰ فیلم صحبت میکنیم و انشاالله مسیر به گونهای ترسیم میکنیم که سرمایهای هدر نرود.
رئیس سازمان سینمایی همچنین در خصوص احیای شورای عالی سینما بیان داشت:اینکه شورای عالی سینما با آن تعریف قبلی من آمادگی ارزیابی آنرا ندارم، اما اگر معنایش این باشد که یک شورای هماهنگی اجرایی در حوزه فرهنگ داشته باشیم، آنرا تشکیل میدهیم و حتما این کار را خواهیم کرد. همین الان ما یک شورای مشورتی داریم از صاحب نظران حوزه فرهنگ که دغدغههای مقام معظم رهبری را درباره بایدو نبایدهای فرهنگی ترسیم میکنند که تبدیل به میثاق ما میشود.
وی افزود: پس آن شورای عالی را با حضور مدیران اصلی و تصمیمگیر حوزههایی که دارند کار اجرایی فرهنگی میکنند برای هماهنگ سازی تشکیل میدهیم.
براساس این گزارش، در ادامه این گفتوگوی زنده مشاور عالی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با انتقاد از شیوه برگزاری جشنوارهها تصریح کرد: اجزا به یکدیگر وابسته و پیوسته نیست و در حال حاضر تولید، جشنواره، سینما، فیلم و قسمت های مختلف باید در یک مسیر باشد که تاکنون هیچ جشنواره ای به این شکل نبوده و چنین هدفی نداشته است.
او با تاکید بر بازنگری بر عملکرد سازمان های سینمایی گفت: باید در دو سطح عالی فرهنگی اقداماتی صورت بگیرد.
حیدریان همچنین درباره مدرسه ملی سینما و کارکرد متفاوت آن گفت: اگر چه زود است که نظری در این خصوص ارائه شود اما آموزش و تکنولوژی و به روز نگه داشتن از جمله اقدامات جدی ماست اما شیوه ورود به آن مشخص خواهد شد. اگر امروز آموزشهای خصوصی داریم این خوب است اما مدرسه ملی سطوح عالی را مد نظر دارد.
رئیس سازمان سینمایی همچنین با تاکید بر حفظ گروه هنر و تجربه تاکید کرد: هنر و تجربه جایگاه خود را دارد و باید تقویت شود، راهی است که باید مسیر جدید را کشف کند و. همه فرصت تجربه ندارند.اما برای ادامه مسیر این گروه تعریفها در هنر تجربه بازنگری، تقویت و حفظ خواهد شد.
محمدمهدی حیدریان در بخش پایانی سخنان خود در برنامه «شهر فرنگ» ضمن انتقاد از عدم اجرای ایدههای جدید در مدیریت سینما بیان داشت: دولتهای سینمایی عوض شدند اما ایده های سینمایی هنوز اجرا می شود و لزوم به کارگیری ایدههای جدید در مدیریت سینما احساس میشود.
او در خاتمه از ادامه حضورش به عنوان مشاور فرهنگی در کنار وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خبر داد.