سوره سینما – حماسه راهپیمایی اربعین حسینی برغم عظمت و ظرفیت های پیدا و پنهانی که در فلسفه اش و در مقیاس منطقه ای و جهانی اش دارد، متاسفانه، از سوی تحلیل گران، اندیشمندان و بویژه هنرمندان جهان اسلام و کشورمان به صورت جدی و مستمر، مورد مداقه و بررسی قرار نگرفته و احساس می شود این مهم در کنار بسیاری از رویدادهای روزمرگی دچار مهجوریت و فراموشی شده است.
با همه سیطره رسانه های امپریالیستی و صهیونیستی و تعمد آشکار آن ها در اتخاذ سیاست سکوت خبری در برابر بزرگ ترین راهپیمایی انسانی و اعتقادی و سیاسی«حماسه اربعین» باز هم می بینیم که برای این اجتماع عظیم بشری تعابیری بکار می برند که عمق اهمیت و گستردگی آن را به نمایش می گذارد و به مثابه بزرگترین اعتراض سیاسی و تجلی اقتدار اعتقادی و شیعی قلمداد می شود. جنبشی که فارغ از وجوه اعتقادی و دینی آن به مانوری سیاسی و انقلابی بر ضد جهان استکباری و نظام سلطه است.
اینکه چرا تاکنون از سوی هنرمندان و سینماگران ما به صورت هدفمند و سازمان یافته اقدامی برای ثبت، روایت و پردازش هنری این جلوه گاه انسانی و دینی شکل نگرفته بسی جای تامل دارد. هر چند ممکن است رفتاری آگاهانه ای صورت نگرفته باشد ولی گویی این غفلت و بی تفاوتی هنرمندان در قبال این رویداد تاریخی که در چند ساله اخیر بویژه با توجه به التهابات و شرایط منطقه و جهان اسلام مزیت های مضاعفی را در بر گرفته است سوال برانگیز است و نشان می دهد استراتژی رسانه های غرب در پیش گرفتن رویه بایکوت تا چه اندازه توانسته است در اعمال سیاست و رویه حتی در جهان اسلام و کشورما در این عرصه موفق عمل نماید. البته،نمی توان از اقدامات خودجوش تعدادی از هنرمندان و مستندسازان و عکاسان را نادیده گرفت.
در این میان، شکل گیری جشنواره بین المللی فیلم و عکس مسیر عشق اگرچه اقدامی دیرهنگام است ولی پاسخ به نیاز و ضرورتی است که در این حوزه احساس می شده و باید آن را به فال نیک گرفت و تقویت و حمایتش کرد. این جشنواره از زوایای مختلف دارای اهمیت است و هیچ گاه نمی توان آن را با بسیاری از رویدادهای سینمایی یا هنری که در کشور برگزار می شود مقایسه کرد.
نخست اینکه محرم و عاشورا تنیده شده در خون و وجود همه ماست. این آمیختگی و عشق فراتر از همه تعلقات سیاسی، جناحی، قومی، ملی است. ویژگی جامعیت طیف ها و قشرهای مختلف موضوع این اتفاق مه است. اربعین، نقطه تألیف قلوب و پیوند همه گروهها و ذائقه ها و تفکرات سیاسی زیر چتر و بیرق نام متعالی امام حسین(ع)است و به تبع آن، جشنواره مسیر عشق هم جلوه متمایز می یابد. شاید خیلی از جشنواره ها میآیند و میروند ولی این مسیر عشق و مشارکت و حمایت از فرهنگ عاشورا و اربعین نوعی ذخیره معنوی، و باقیات و صالحات است.
دیگر اینکه این رویداد فرهنگی و سینمایی برخلاف خیلی از جشنواره ها که گرفتار فرم و تکنیک و … ظواهر هستند جشنواره دل ها و قلب هاست. عمق و ریشه در متن و بطن تاریخ این سرزمین و منطقه دارد . همینطور، ریشه در یک یک ماها از طفولیت تا عنفوان جوانی و تا همیشه عمرمان- مسیر عشق به تعبیری مسیر زندگی و شیدایی ما به ائمه(ع) و امام حسین(ع) هم هست. به تعبیری استعاری می توان از آن به سفر انفسی و آفاقی اشاره داشت. هم سفری در مسیر درون ماست و هم راهپیمایی در تا مزار نور. مضافا، اینکه برخورداری از وجوه انقلابی و اعتراضی که در درون حماسه اربعین و جلوه عینی آن در راهپیمایی های خاطره انگیز و وصف ناپذیر چند ساله اخیر بروز و ظهور یافته است می طلبید که گوشه هایی از این عظمت و اقتدار در قامت و قواره هنر متجلی شود و این جشنواره بستر چنین ظهوری است.
ویژگی های دیگری که برای ساختاربندی و کیفیت برگزاری این رویداد فرهنگی و سینمایی طراحی شده هم آن را متفاوت با جشنواره های دیگر می سازد. گستردگی و فراگیری جغرافیایی و فراملی و بین المللی بودن این جشنواره و لوکیشن جشنواره و برگزاری همزمان آن در ایران و عراق و شهرهای مقدس مشهد و کربلا از جمله آن است.
تاریخ بزنگاه های مهم دارد.تاریخ را با بزنگاههای سرنوشتساز آن میشناسند. عاشورای سال ۶۱ هجری، یکی از آن بزنگاهها است که مسیر تاریخ و سرنوشت جامعه اسلامی را تغییر داد. همچنین، انقلاب اسلامی ایران هم یکی از آن بزنگاههای سرنوشتساز است که کل حوادث و رخدادهای چهار دههی اخیر را تحت تأثیر خود قرار داده است. و امروز، «پیادهروی اربعین» هم یکی دیگر از آن بزنگاههای تاریخ درعصر حاضر است.
وقتی حتی رسانه های غربی برغم سیاست چراغ خاموش و بایکوت خبری بناگزیر در برابر عظمت جلوه عینی حماسه اربعین مجبور به اعتراف می شوند چرا هنرمندان و سینماگران، مستندسازان و عکاسان جهان اسلام و کشور ما بی تفاوت از کنار این حماسه بگذرند؟
اینترنشنال بیزنس تایمز دربارهی این رخداد نوشت: “بیش از ۲۲ میلیون زائر به کربلا رفتهاند که این یک رکورد محسوب میشود. اربعین بزرگترین گردهمایی سالانه در دنیاست که شمار زائران آن خیلی فراتر از دو میلیون نفری است که هر ساله به حج در مکه میروند.”
بی.بی.سی نیز در گزارش خود با اذعان به جمعیت شگفتانگیز این مراسم گفت: “چه برای یک باور مذهبی و چه برای اعلام یک پیام سیاسی، حضور میلیونی عزاداران در کربلا همهی نگاهها را به خود جلب کرده است؛ ناظرانی که ممکن است سؤال کنند پیام عاشورا که گفته شده تن ندادن به ذلت است، در زندگی امروز این عزاداران چه تأثیری گذاشته است.”
هافینگتون پست می نویسد: اربعین بزرگترین گردهمایی جهان است و با این وجود،احتمالاً شما تاکنون چیزی در مورد آن نشنیدهاید. اربعین هر تجمع دیگری را در نظر کوچک میکند و در سال گذشته جمعیت آن به مرز ۲۰میلیون رسید. به نوشته هافینگتون پست: در واقع نام شیعیان باید در چند زمینه در کتاب ثبت رکوردهای جهانی گینس ذکر شود:بزرگترین گردهمایی سالانه،طولانیترین میز غذاخوری مستمر، بالاترین میزان غذای رایگان به مردم، بیشترین و بالاترین میزان افراد داوطلب برای خدمت در یک واقعه منحصر که تمام آنها تحت خطر قریبالوقوع بمبگذاریهای انتحاری اتفاق میافتد.
شکی نیست جهان از این اجتماع عظیم و خیزش آسمانی شگفت زده شده است. در طول مسیر کربلا میلیون ها انسان با قصه ها و خاطره های گوناگون راهی می شوند، شیفتگان شوریده دل و عاشق. در دنیای لبریز از مادیت و لذت و زیاده خواهی و بی عدالتی هزاران کاروان و هیات فارغ از تعلقات و تمنیات مادی و دنیوی سراسیمه به سوی نور در حرکتند. فرد فردشان رویاها، ارزوها، قصه ها، حدیث نفس و چشم اندازهای درونی و معنوی خودشان را دارند. در متن این گستره از شکوه، زیبایی، عظمت، انقلابی گری، عشق ورزی و شور حسینی بی گمان، هنر آفریده می شود.
منبع: تسنیم