به گزارش سوره سینما، در این برنامه کارگردان و بازیگر فیلم «آپاندیس» مقابل گبرلو نشستند و از فضای نابه‌سامان سینما و شرایط این فیلم گفتند؛ فیلم توسط غلامعباس فاضلی تحلیل شد و در پایان غلامرضا موسوی پیرامون نقش تهیه‌کننده در سینما، مافیا در پخش فیلم، تشکیل کارگروه صنعت سینما، انتقاد به تعدد مراکز سیاستگذاری در این حوزه و… با محمود گبرلو به گفتگو نشست.

اختلافات مدیران سینمایی بر مخاطب اثر می‌گذارد

به گزارش روابط عمومی برنامه سینمایی «شب‌های شفاهی»، محمود گبرلو تهیه‌کننده و مجری این برنامه، در ابتدا با اشاره به اختلافات درخصوص اکران فیلم‌ها، گفت: «متاسفانه تصمیم درست درباره اکران برخی فیلم‌ها گرفته نمی‌شود و دود این اختلاف‌نظرها به چشم اهالی سینما و مردم می‌رود که از تماشای فیلم‌های خوب محروم می‌شوند. از مسئولان دعوت می‌کنم تا با اتحاد و هم‌فکری، این جریان را از پیش ببرند. حقیقتا سینماگران از اختلافات بین مسئولین ناراحت هستند. پیشنهاد می‌کنم مدیران سینمایی کشور اختلافات را درون خود حل کنند، به نتیجه برسند و اجازه ندهند اختلافات به وجود آمده به بیرون درز پیدا کند.»

دیگر نقد تعریف درستی ندارد

گبرلو همچنین به برگزاری مراسم نوشتار سینمایی اشاره کرد و در ادامه صحبت‌هایش خطاب به اهالی قلم و منتقدان گفت: «منتقدان و اهل قلم برای رشد و تعالی باید تلاش کنند و خودشان را با سرعت جهان امروز هماهنگ کنند. متاسفانه امروزه نقد تعریف درستی ندارد وکمتر شاهد نقد با تفکر هستیم و این زنگ خطری است برای این قشر که باید تلاششان را بیشتر کنند که عقب نمانند.»

حسین نمازی و رضا اکبرپور کارگردان و بازیگر فیلم «آپاندیس» مهمانان بخش «ضیافت» برنامه «شب‌های شفاهی» بودند.

اعضای شورا گفتند فیلمت را  اکران نکن، ببر جشنواره

گبرلو به موفقیت  «آپاندیس» در بخش فیلمنامه جشنواره مونترال کانادا اشاره کرد و به نمازی این موفقیت را تبریک گفت. حسین نمازی، کارگردان «آپاندیس» صحبت‌هایش را با مهجور ماندن فیلمش آغاز کرد و ادامه داد: «زمانی که فیلم برای اولین‌بار به شورای پروانه نمایش، ارائه شد فیدبک‌های مثبتی گرفتم، حتی به من گفتند فیلم را برای جشنواره نگاه دارد و اکران نکن. فیلم را در جشنواره جهانی فیلم فجر به نمایش درآمد، در شرایطی که دو نفر از اعضای شورای پروانه نمایش در هیأت داوران جشنواره جهانی هم بودند، اما فیلم نادیده گرفته شد و اتفاق مثبتی برای «آپاندیس» نیفتاد. این موضوع برای من جای سئوال دارد چرا چنین اتفاقی افتاد. زمانی‌که فیلمساز فیلمی می‌سازد انتظار حمایت از سوی مسئولین دارد.»

«آپاندیس» مهجور ماند و فرصت دیده شدن نیافت

وی در ادامه بیان داشت: «من عادت کرده‌ام که جشنواره برایم مهم نباشد اما زمانی که جشنواره فجر آبرو و اعتبار فیلمسازی کشور است و فیلم برای دیده شدن به حضور در جشنواره نیاز دارد معلوم است که این عدم حضور به فیلم آسیب می‌زند. فیلم من در جشنواره مهجور ماند در صورتی که اگر مجال داده می‌شد پتانسیل دیده شدن را داشت.»

«آپاندیس» را نوشتم تا رد شود

نمازی درباره ایده فیلمش توضیح داد: «من برای ساخت فیلمنامه «حرف‌های در گوشی» درخواست پروانه ساخت داده بود که موافقت نشد و از من خواسته شد فیلمنامه دیگری را ارئه دهم و ایده «آپاندیس» زمانی‌که برای عیادت یکی از آشنایانمان به بیمارستان رفته بودم به ذهنم خطور کرد. با خودم گفتم اگر این دفترچه بیمه برای او نبود چه اتفاقی می‌افتاد و این موضوع را بلافاصله به یک طرح سی صفحه‌ای تبدیل کردم و به شورا ارائه دادم؛ با این امید که فیلمنامه رد می‌شود و من فیلمنامه‌ای که دوست دارم را کار می‌کنم. اما طرح «آپاندیس» پذیرفته شد.»

«آپاندیس» را با پلان‌های تک برداشت گرفتیم

کاگردان «آپاندیس» ادامه داد: « با بازیگرها نقش‌شان را تمرین نکردم. ما فقط گذشته نقش‌ها را مثل تئاتر بازی می‌کردیم تا کاراکترها برای بازیگران جا بیفتد. همه فیلم تک برداشت ضبط شده است و کل فیلمبرداری در ۲۴ جلسه انجام شد. جز این موارد، از آنجایی که برای من قصه و شخصیت‌پردازی بسیار مهم است و پس فیلم را فقط برای مردم ساخته‌ام. مردم با تماشای این فیلم می‌خندند و کمی استرس‌هایشان کم می‌شود.»

مردم با «آپاندیس» می‌خندیدند

نمازی در پاسخ به این سئوال که میزان رضایت مردم از فیلم چگونه است؟ گفت: «همه فکر می‌کنند فیلم من تلخ است در صورتی‌که این چنین نیست و در ۷۰ درصد مواقع مخاطب را می‌خنداند. مردمی که فیلم را می‌بینند راضی از سالن بیرون می‌آیند و من کامنت های مثبت زیادی از مردم گرفته‌ام.»

اولین‌بار جایزه مونترال  را اینجا می‌آورم

نمازی در ادامه گفت: «من جایزه فیلمنامه، از جشنواره مونترال گرفتم که تاکنون هیچ‌کس در سینمای ایران در این حوزه چنین جایزه‌ای را نگرفته است اما کسی ارزش آن را ندانست. کلی پیشنهاد کار دارم و فیلمم به سوددهی رسیده است؛ اما در بحث تولید و پشتیبانی انتقاد دارم. در پخش  تنها سئوالی که پرسیده می‌شود این است که بازیگرت کیست؟ فیلم ما با وجود اینکه خط قرمزی را رد نکرده است اما حوزه هنری سالن‌هایش را از آن دریغ کرد.»

نادیده گرفته شدن «آپاندیس» حقش نبود

در ادامه رضا اکبرپور، از بازیگران فیلم به نکات مثبت «آپاندیس» اشاره کرد و افزود: «این فیلم چند چهره جدید به سینما معرفی کرده که بازی‌های قابل قبولی ارائه کرده‌اند، همچنین دراکران عمومی و جذب مخاطب موفق عمل کرده است. اما نادیده گرفته شد و حقش را خوردند. فیلم «زرد» در جشنواره نیست اما ۵.۵ میلیارد مى فروشد. فیلم «آپاندیس» هم در جشنواره نیست اما جایزه بهترین فیلمنامه را از جشنواره مونترال مى گیرد.

هکرهای فیلم از کپی‌کارتر هم قوی ترن!

در ادامه، غلامعباس فاضلی به عنوان کارشناس فیلم، مقابل محمود گبرلو نشست و نگاه خود از این فیلم را بیان کرد: «در طول یکی دو سال اخیر در سینمای ایران دچار عارضه‌ای با عنوان هکرهای فیلم شده‌ایم. ما در دوران‌هایی در سینمای ایران کپی‍‌برداری از فیلم‌ها را شاهد بودیم اما در فرایند هک کردن فیلمساز فیلم موفقی را آنالیز می‌کند، متریال و مفاهیم اصلی را از فیلم برمی‌دارد وفیلمی را می‌سازد.»

«آپاندیس» نمونه موفق هک شده است

وی «آپاندیس» را فیلمی هک شده از «جدایی نادر از سیمین» عنوان کرد و ادامه داد: «دروغ گفتن، سقط جنین، قشر طبقه کارگر، قاضی و… مواردی هستند که از این فیلم برداشته شده است. این فیلم ایده‌های اصلی یک فیلم موفق را هک کرده است و در یک فضای دیگر ساخته است. ضمن اینکه در طول این فیلم همه بد، عصبانی و خشمگین هستند، جای عشق، مهر و قهرمان کجاست؟»

فیلم تلخ نیست و نقد اجتماعی می‌کند

گبرلو این قیاس را مع‌الفارق دانست و گفت: «در طول تاریخ سینما دروغ به کرات به عنوان موضوع فیلم‌ها مورد استفاده قرار گرفته است و نمی‌توان به این دلیل کل فیلم را زیر سئوال برد.» وی برخلاف فاضلی، «آپاندیس» را فیلمی مبتنی بر نقد اجتماعی عنوان کرد که مخاطبش را به فکر فرو می‌برد و ادامه داد: «سینمای امروز پدیده‌هایی مثل آقای فرهادی و نمازی هستند که تماشاگر با آن‌ها ارتباط نزدیک برقرار می‌کند. این فیلم‌ها با وجود درون تلخی که دارند، مفاهیم شیرینی را در ذهن مخاطب ایجاد می کند.»

اصالت داستان «آپاندیس» عبوس و خشمیگین است

فاضلی با تاکید براینکه بافت فیلم تماما بر عبوس بودن و خشم است، اضافه کرد: «اصالت داستان چه قدر از تجربه اجتماعی و زیستی فیلمسازش برآمده؟ و فیلمساز چه فضاهایی را تجربه کرده به اینجا رسیده است؟ اگر در دهه چهل فیلم‌هایی اینگونه را می‌دیدیم همه حاصل تجربه زیستی فیلمساز بود. به نظر من پشت چنین فیلمی باید اورجینالیتی وجود داشته باشد که به نظر من در لحن و بستر این فیلم نیست.

پس از این بخش گبرلو به همراه غلامرضا موسوی به تحلیل مسائل روز سینما پرداخت.

تهیه‌کننده معمار فیلم است و الزام به سرمایه‌گذاری ندارد

موسوی در ابتدای این گفتگو برای «شب‌های شفاهی» که در مدت اندک آغازش موفق به جذب مخاطبان زیادی شده است آرزوی موفقیت روزافزون کرد  و در ادامه درباره نقش تهیه‌کننده در سینما گفت:«تهیه‌کننده نقش هماهنگ‌کننده را دارد و کسی است که بنای تولید فیلم را می‌گذارد. اگر بخواهم دقیق‌تر بگویم او معمار فیلم سینمایی و کسی شبیه مدیرمسئول در مطبوعات است.»

الزامی به سرمایه‌گذاری نیست، اضافه کرد: «سرمایه می توان از جای دیگری تامین شود. اساسا در کشورهای دیگر سرمایه از طریق بانک‌ها تامین می‌شود. در بسیاری مواقع تهیه‌کننده‌ها ریالی سرمایه‌گذاری نمی‌کنند.»

مافیا زایده قانون است و در سینمای ایران قانونمندی وجود ندارد

این پخش کننده سینما درباه بحث مافیا در مقوله پخش گفت: « مافیا زاییده قانون است و در جایی که قانون‌مند باشد، رشد می‌کند؛ اما در سینمای ایران فکر نمی‌کنم چنین بستر و قانونمندی وجود داشته باشد. به گمان من این واژه بیشتر شبیه شوخی است و اغلب گوینده‌ها با مفهوم آن آشنا نیستند.»

وی تصریح کرد: «مافیا جایی به وجود می‌آید که پول باشد. فروش سالیانه سینمای ایران چیزی در حدود ۱۷۰ میلیارد تومان است و رقمی نیست که جایی برای این ماجراها داشته باشد.»

زیرساخت‌های سینمای مفید و موثرند

موسوی در ادامه وضعیت زیرساخت‌ها و سالن‌سازی سینما را در کشور مثبت ارزیابی کرد و ادامه داد: «در سال‌های اخیر صاحب زیرساخت‌های خوبی شده‌ایم و سالن‌های خوبی برای نمایش فیلم‌ها ساخته شده است. در مجمع‌های تجاری نیز کسبه به این نتیجه رسیده‌اند که سینما می‌تواند به فروش آن‌ها کمک کند و این بدین معناست که سالن سینما ارزش افزوده دارد.»

گلایه درخصوص شیوه اکران پذیرفته نیست

وی درباره پشتیبانی پخش‌کننده‌ها از برخی فیلم‌‌ها گفت: «ما از سال گذشته سیاستی را در شورای تهیه‌کنندگان پایه‌ریزی کرده‌ایم که هر فیلمی سه سانس به طور چرخشی نمایش داده می‌شود. قبل از این اقدام در شورای صنفی نمایش ممکن بود یک فیلم را در یک سانس نمایش بدهند اما درحال حاضر چنین اتفاقی رخ نمی‌دهد و فیلم‌ها در شرایطی یکسان اکران می‌شوند. هرگونه گلایه‌ای در اینباره اشتباه است.» وی اضافه کرد: «هر فیلمی نیز باید جداقل قرارداد هفت سینما را داشته باشد. اما اینکه فیلمی مورد توجه مردم قرار می‌گیرد آن انتخاب مردم است و تماشاچی انتخاب می‌کند که چه فیلمی را ببیند و برای آن وقت و هزینه کند. موضوع مهم این است که باید فیلمی بسازی که مردم دوست داشته باشند.»

از وزیر به اندازه توانایی‌اش انتظار داشته باشید

موسوی درباره نقش فرهنگسازی و ذایقه‌سازی سینما، گفت: «۱۶درصد بودجه کل کشور در اختیار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است و کمتر از نیم درصد آن به سینما اختصاص دارد. اما با هر حرکتى می‌خواهند جناب صالحى را تا پاى اعدام مى برند؛ درحالیکه باید به قدر همان نیم درصد از ١۶ درصد بودجه از او توقع داشته باشیم. باید واقع بین باشیم و از سینما به اندازه خودش انتظار داشته باشیم.»

به قدر خرج سینما ازش انتظار داشته باشید

این پخش‌کننده سینما تصریح کرد: «مگر ما چه قدر تماشاگر سینما داریم؟ ایرانی‌ها هر سه سال یک بار سینما می‌روند و به طور کلی یک میلیون مخاطب دائمی سینما داریم. آنچه اهمیت دارد این است که سینما را به اندازه خودش ببینیم. اصلاح جامعه را نمی‌توان از سینما انتظار داشت به اندازه‌ای که از آن استفاده می‌کنیم باید انتظار تاثیر داشته باشیم.»

همه زیر چتر شورای عالی تهیه‌کنندگان هستند

موسوی در پاسخ به این صحبت گبرلو که تشکیلات متعدد سینمایی و از جمله گروه‌های مختلف تهیه‌کنندگان، اختلاف بین سینماگران و چندشاخگی باعث عدم نتیجه‌گیری درست شده است، گفت: «کار صنفی در ایران به شدت مشکل است و ما در شواری عالی تهیه‌کنندگان با همفکری کارها را انجام می‌دهیم و جلو می‌بریم. طبیعت هنر این است که هر راهی را ببندند هنرمند راه جدیدی را پیدا می‌کند و ما در همه این سال‌ها تلاش کرده‌ایم که راه را باز کنیم.»

کارگروه صنعت‌سینما راه‌اندازی شد

موسوی در ادامه صحبت‌هایش به تشکیل کارگروهی اشاره کرد و افزود: «معاونت سینمایی آقای حیدریان کارگروهی به دبیری آقای اربابی تشکیل داده است که به زودی بحث صنعت سینما مورد بررسی قرار بگیرد. بعد از چهل سال سینما را به عنوان صنعت معرفی کنند واین موضوع در هیات دولت نیز مطرح شود. پذیرش سینما به عنوان صنعت امکاناتی را به وجود می آورد که می تواند به بالندگی سینمای کشور کمک کند.»

تلویزیون جای خالی اشتغالزایی سینما را پر می‌کند

موسوی در ادامه به اشتغال اهالی سینما در تلویزیون اشاره کرد و بیان داشت: «هر زمانی که تولیدات تلویزیون افزایش پیدا کرده است توانسته به اشتغال سینماگران کمک کند. خانه سینما ۵ هزار عضو دارد که بخش اعظم این‌ها در تلویزیون فعال بودند. سینما با این حجم تولیدات و این میزان زیرساخت برای نمایش فیلم‌ها توان اشتغالزایی برای همه اهالی سینما را ندارد. در طول سال ۵۵ تا ۶۰ فیلم در سینمای بدنه و ۳۰ تا ۴۰ فیلم در گروه هنر و تجربه اکران می‌شود. باید ایجاد شغل داشته باشیم که در حال حاضر ظرفیت تولید بیشتر در سینما وجود ندارد.»

همه وظایف را برعهده اهالی سینما بگذارید

وی در پایان تاکید کرد: «وزارت ارشاد باید همه وظایف را برعهده اهالی سینما بگذارد. طول می‌کشد تا یاد بگیرند اما یاد می‌گیرند. اهالی سینما باید یاد بگیرند خودشان از عهده کارهایشان بربیاند و حقشان را بگیرند. سینمای ایران می‌تواند به جایگاه رفیعی که حقش است برسد و این مهم تنها با اعتماد به هنرمندان امکانپذیر خواهد بود».

گبرلو نیز در پایان پنجمین برنامه «شبهای شفاهی» بیان داشت: «سینمای ایران نیاز به تدبیر، مدیریت صحیح و همفکری فیلمسازان، دولت، مجلس و همه نهادها و ارگان ها دارد. امیداوارم این همفکری و همراهی در سینمای ایران ایجاد شود.»