به گزارش سوره سینما به نقل از ستاد خبری «دو قدم تا سیمرغ»؛ مصطفی رزاق کریمی کارگردان مستند «بانو قدس ایران» درباره چگونگی آغاز این پروژه توضیح داد: سال ۹۴ در جشنواره سینما حقیقت بودم که با من از موسسه عروج فیلم تماس گرفتند و پیشنهاد تولید مستندی درباره زندگی همسر امام خمینی (ره) را مطرح کردند. گویا پیش از من با چند کارگردان صحبت کرده بودند و از میان آنها، من انتخاب شدم.

وی افزود: اگرچه این موضوع فیلم جذاب بود اما پذیرش این کار مسئولیت داشت به همین خاطر گفتم اجازه خواستم مدتی را تحقیق کنیم تا به نتیجه برسیم که می توانم این کار را انجام دهم یا خیر. من هم مثل سایر منتقدان، نویسندگان و روزنامه‌نگاران خیلی کم درباره زندگی ایشان می‌دانستم و تقریبا هیچکس از نهانخانه پنهان زندگی امام(ره) خبری نداشت.

رزاق کریمی با اشاره به اینکه تجربه تولید مستند درباره شخصیت‌های برجسته ایرانی و خارجی را داشته‌ام، عنوان کرد: با توجه به اینکه اولین بار نبود که در این مسیر مستند می ساختم اما امروز که «بانو قدس ایران» به پایان رسیده هنوز هم معتقدم کار سختی بود اما من در تولید مستند ۳ اصل مهم مدنظر دارم که شامل تحقیق خوب، تحقیق خوب و تحقیق خوب است.

در ادامه این نشست کریمی راد درباره حضورش در این پروژه گفت: کار تحقیق را دوستان دیگری انجام می‌دادند و برنامه اولیه این بود که من به کارگردان کمک کنم. به همین خاطر از روزهای ابتدایی یعنی در ایام نوروز وارد پروژه شدم. این پروژه هم برای تیم تحقیق و هم برای ما که باید از خروجی کارشان یک مسیر روایی استنتاج می‌کردیم فکر آسانی نبود چون مخاطب از ما طلب بیشتری داشت و خط قرمزهای معمول را نمی‌شد لحاظ کرد. بنابراین اگر می خواستیم برداشت درستی داشته باشیم باید ضریب نفوذ خود را افزایش می‌دادیم.

وی در ادامه بیان کرد: منابع اصلی تحقیق ما نوشته‌های مکتوب و گفتگو با نزدیکان ایشان بود. مهمترین منبع مکتوب نیز دست‌نوشته‌های خانم بود که در پیشرفت پروژه تاثیر بسزایی داشت. ایشان دستنوشته هایی دارند که گویا به درخواست مرحوم حاج احمدآقا انجام داده بودند و از محتوای متون مشخص است که ایشان انسانی صریح بودند و ابایی ندارند درباره خودشان بگویند و این به ما کمک کرد به شخصیت ایشان نزدیک شویم. نوشته‌های دیگری هم در اختیار داشتیم اما این صراحت را نداشتند.

نویسنده این پروژه اشاره کرد: در نوشته‌های ایشان بخش‌هایی از کودکی و زندگی ایشان است که در قالب کتابچه چاپ شده، علاوه بر آن گفتگوهایی صوتی از سوی نوه ایشان سید حسن با مادربزرگشان انجام شده که در بخش‌هایی از فیلم ما مورد استفاده قرار گرفته است. تنها مشکلی که ما در دسترسی منابع داشتیم در حوزه تصویر بود که متاسفانه خیلی موجود نیست. هر چند که با در اختیار داشتن همه آنچه در مستند به کار رفته متوجه می‌شویم خانم شخصیتی بودند با اعتماد به نفس و آن را از خانواده ای به ارث برده که به ایشان یاد داده بودند آنچه در ذهن دارند به زبان بیاورند. خانم حتی نظر مخالف‌شان را درباره یک مساله ساده به امام(ره) بیان می‌کردند.

وی ادامه داد: من و آقای رزاق کریمی باهم زیاد بحث می‌کردیم و نشست‌های متعددی داشتیم. بیش از ۳۰ جلسه چندین ساعته کار را چکش کاری کردیم تا بر تک تک صحنه‌ها و روایات درست فکر کنیم که وجوه دراماتیک درست دربیاید.

رزاق کریمی در پاسخ به اینکه آیا برای تولید این اثر نیاز به رعایت سفارشاتی از جانب دیگران بوده است، گفت: من نه خود را سانسور کردم نه سوژه را. ما همواره به آنچه در تحقیق رسیدیم پیش رفتیم و اگرچه نظرات متفاوتی دریافت و استفاده کردیم اما دنبال کلیشه نبودیم. این فیلم کلیشه نیست روایت زندگی از نهانخانه پنهان امام(ره) است. همه تلاش‌مان بر این بود تا حریم را در فیلم حفظ و احترام بگذاریم.

وی افزود: یکی از مهمترین اصولی که سعی کردیم آشکار شود مدیریت و استقلال ایشان بود که بعد از رحلت امام(ره) تا پایان عمرشان ادامه داشت. ایشان بعد از فوت حاج آقا مصطفی به شدت بیتابی می‌کردند اما کم کم خود را بازیافته تا جایی که بعد از درگذشت حاج احمدآقا در مقام یک زن قدرتمند دیگران را دلداری می‌دادند.

رزاق کریمی اشاره کرد: خوشبختانه خانواده و اطرافیان امام(ره) در این پروژه همکاری کردند و تنها یک نفر از اعضای این خانواده به آن پرداخت نشده بود که من در جشنواره سینما حقیقت اعلام کردم که به خاطر غیبت ایشان فیلم من ناقص است. ایشان خانم طباطبایی همسر حاج احمد آقا بودند که بعدها به تیم پیوستند و در جهت تکمیل فیلم کمک بسزایی کردند.

کریمی‌راد درباره لحظه‌های تاثیرگذار فیلم نیز گفت: این مستند برای من لحظه های تکان دهنده زیاد داشت اما رابطه ویژه خانم با پسر بزرگشان برای من به شدت تاثیرگذار بود به همین خاطر لحظاتی که به فوت مرحوم مصطفی پرداخته می شود و بیاناتی که همسر حضرت امام(ره) بعد از رحلت ایشان ابراز می‌کنند برای من لحظات ویژه فیلم است. گویا آقا مصطفی برای خانم بیشتر از فرزند بود و ایشان را به چشم حامی می‌بینند.

رزاق کریمی نیز در پایان گفت: من هیچوقت نه به آینده فکر می کنم نه گذشته. به همین خاطر الان نمی دانم پروژه بعدی من چه خواهد بود. همیشه دوست داشتم به من پیشنهاد شود و حق انتخاب داشته باشم. در کار خودم نه به شخصیت فکر می‌کنم نه مدیوم. اگر پیشنهادی مطرح شود که دغدغه من باشد در هر فرمتی و با هر موضوعی که باشد برایش تمام انرژی و وقتم را می گذارم.

گفتنی است این ویژه برنامه به همت فیلم‌نت و با همکاری سی و ششمین جشنواره فیلم فجر به منظور معرفی فیلم ها تا ۹ بهمن‌ماه در پردیس سینمایی ملت برگزار می شود.